SOVYETLERİN ERMENİ KARTI: SAN FRANCISCO KONFERANSI

Authors : Hakan GÜNGÖR

Pages : 165-182

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Rusya, Türkiye üzerinde siyasi baskı oluşturmak ve tavizler koparabilmek için Ermenileri 19. yüzyıldan beri kullanmıştır. Ruslar I. Dünya Savaşı’nda Anadolu’nun işgalini kolaylaştırmak amacıyla Ermeni çetelerini, ajanlarını ve askerlerini kullanmıştır. Ermeniler, Mondros Mütarekesi ve Sevr Antlaşması’yla devlet kurma beklentisi içerisine girmişlerse de Lozan Barış Antlaşması’yla beklentileri suya düşmüştür. Ermeniler, cumhuriyetin ilanıyla yeni rejime ve işleyişe sorunsuz bir şekilde entegre olmaya çalışırken, yabancıların onları kışkırtarak kullanma çalışmaları devam etmiştir. II. Dünya Savaşı’nda yayılmacı bir politika izleyen Sovyetler Birliği, Türkiye üzerindeki geleneksel politikasını tekrar devreye sokmuştur. İngiltere ve ABD, Türkiye’yi San Francisco Konferansı’na davet edince Sovyetler, boğazların kontrolünü ele geçirmek ve Doğu Anadolu Bölgesi’ni ilhak etmek için Ermenileri tekrar sahaya sürerek, San Francisco’da Türkiye üzerinde baskı kurmaya çalışmıştır. Amerikan Ermeni Ulusal Komitesi’nin konferansa sunmuş olduğu bildirgeyle Türkiye’yi baskıcı ve Ermenilere zulmeden bir ülke olarak dünya devletlerine lanse etmesi, Sovyetler ’in Türkiye’yi siyasi baskı altına alıp, uluslararası camiada yalnızlaştırarak taviz koparma çabasının bir neticesiydi.
Keywords : Sovyetler, San Francisco, Amerikan Ermeni Ulusal Komitesi