XIX. YÜZYILIN SONU - XX. YÜZYILIN BAŞINDA RUSYA’NIN ORTA ASYA SEFERLERİ: TÜRKİSTAN HALKLARI VE KÜLTÜRLERİ

Authors : Arif Akbaş

Pages : 171-190

View : 56 | Download : 70

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede “Institut Vostokovedeniya Rossiyskoy Akademii Nauk (IV RAN)” yani Rusya Bilimler Akademisi Doğu Çalışmaları Enstitüsü hocalarından Irina Fedorovna Popova’nın editörlüğünde hazırlanan; “XIX. Yüzyılın Sonu - XX. Yüzyılın Başında Rusya\'nın Orta Asya’ya Seferleri/ Makale koleksiyonu” isimli derleme çalışması değerlendirilecektir. Rusya Bilimler Akademisi’nin Asya Şubesi diğer şark ülkelerinin kapsamlı incelenmesi dışında Türkiyat çalışmaları alanında da faaliyet gösteren bir araştırma enstitüsüdür. Dünyadaki “Doğu-Batı” araştırmalarında çok çeşitli araştırma alanlarını kapsayan, küresel ölçekte lider bir bilim merkezidir. XVII. yüzyılın sonunda Doğu’nun komşu ülkelerinin dillerini ve geleneklerini bilme ihtiyacı, Rusya ile Doğu ülkeleri arasındaki ilişkiler alanında doğrudan çalışanların eğitimi için maddi bir temel ihtiyacını doğurmuştur. St. Petersburg Üniversitesi Şarkiyat Fakültesi bu ihtiyacı karşılamak için kurulmuştur. Bunun yanında Doğu ülkelerinden toplanan materyalleri ve el yazmalarını korumak için aynı yapının bir devamı olarak İmparatorluk “Asya Müzesi” açılmıştır. Şarkiyat Çalışmaları Enstitüsü’nü ilk kuran âlim Alman asıllı Christian Danilovich Fren’dir. Enstitünün son direktörü Şarkiyatçı ve Türkolog I. P. Popava’dır. Hazırlanan bu yeni makale koleksiyonunda Rus araştırmacılar tarafından Orta Asya\'nın gelişim tarihini kapsayan makalelerin yanı sıra XIX. yüzyılın sonları - XX. yüzyılın başlarındaki keşif gezilerinin getirdiği arkeolojik, el yazması ve etnografik koleksiyonların çalışma aşamaları yer almaktadır. Yayımı yapılan bu makaleler; Weberci yorumlayıcı yaklaşımla-yöntemle [verstehende] analiz edilmeye çalışılacaktır. Kitap, Orta Asya\'nın doğu dillerindeki benzersiz el yazmalarının saklandığı ve incelendiği Rusya Bilimler Akademisi\'nin Doğu El Yazmaları Enstitüsü\'nün (eski adıyla Asya Müzesi) 190. yıldönümüne ithaf edilmiştir.
Keywords : Rusya, Türkistan, Orta Asya ve Sömürgecilik, Doğu Batı