SOSYOLOJİK BİR İNCELEME: DİL, KÜLTÜR VE UYGARLIK HAKKINDA GÖRÜŞLERİYLE ZİYA GÖKALP

Authors : Erdi Demir

Pages : 227-240

View : 95 | Download : 76

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :.Bu çalışmada Türk sosyolojisinde önemli yere sahip Ziya Gökalp’in dil, kültür ve uygarlık hakkındaki görüşleri üzerinde durulmuştur. Kültür, uygarlık ve Türkçülükle ilgili fikirlerini bilimsel ve akademik temelde sentezleyen Ziya Gökalp, Türk toplumsal düşünce dünyasına özgün, kapsamlı ve işlevsel katkılar sağlamıştır. Bu incelemede Ziya Gökalp’in kültür, dil ve uygarlık üzerine görüşleri ve bu görüşleri içeren çalışmalar sistematik olarak incelenerek betimsel olarak yorumlanmıştır. Emile Durkheim ve Ferdinand Tönnies gibi toplumbilimcilerden etkilenen Ziya Gökalp, dili sadece iletişim aracı olarak görmemiş, dili milli kimliği inşa eden başat unsur olarak değerlendirmiştir. Nitekim dil milli kimliği inşa eden ve tanımlayan güçlü bir dayanak noktasıdır. Gökalp, Türk dilinin sade, çağdaş ve anlaşılabilir olması gerektiğine inanmış bir düşünürdür. Dili de kültürün bir parçası kabul eden Gökalp, kültürü toplumları geleceğe hazırlayan, duygusal, taklit edilemeyen ahlak, norm, gelenek, heyecan ve inanışlar olarak kabul etmiştir. Tönnies’in aksine kültür ve uygarlık arasında bir uyumsuzluk olmadığını savunan Gökalp, kültürün otantik dinamiklerden uygarlığın ise evrensel kabul, bilimsel yöntem ve maddi unsurlardan oluştuğunu belirtmiştir. Ziya Gökalp’in temel düşüncesi, Türk toplumunun kendi kültürel ve toplumsal değerlerini, öz kimliğini muhafaza etmek suretiyle uygarlaşması esasına dayanmaktadır.
Keywords : Ziya Gökalp, Dil, Kültür, Uygarlık, Türkçülük