Chionodoxa boiss. (Asparagaceae) Cinsinin Taksonomik Statüsünün Sürdürülmesi, Türkiye'de Yayılış Gösteren Taksonlarının Morfolojik Revizyonu ve Yeni Bir Türü

Authors : Hasan YILDIRIM, Yusuf ALTIOĞLU

Pages : 51-95

View : 32 | Download : 11

Publication Date : 2021-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Chionodoxa taksonları Scilla bifolia ile moleküler ve bazı morfolojik yakınlıklarından dolayı Scilla altında sinonim olarak ele alınmaktadır. Moleküler yakınlıklarına rağmen, Scilla cinsi kendi içinde çok atalı, polifiletik bir yapıdadır. Chionodoxa taksonlarında, bariz bir perigon tüpü ve perigon tüpünü örtecek şekilde üzerine kapanan, konik dizilimli, oldukça yassılaşmış filamentlere sahip sitamenlerin varlığı Chionodoxa taksonlarını net bir şekilde Scilla taksonlarından ayırmaktadır. Morfolojik karakterlerin evrimsel olarak ilkelliği ve gelişmişliği baz alındığında, birleşik perigonlu ve ayrık perigonlu taksonların aynı cins altında yer alması bekelen bir durum değildir. Bu çalışmamızda, Chionodoxa cinsinin Scilla cinsi altında sinonim olarak ele alınmasının doğru bir yaklaşım olmadığı ve Chionodoxa cinsinin cins düzeyinde taksonomik statüsünün devam ettirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu çalışma kapsamında, Türkiye'de yayılış gösteren Chionodoxa taksonlarının morfolojik ve taksonomik bir revizyonu gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Chionodoxa salbacus Yıldırım adlı yeni bir tür, Denizli, Babadağ'dan tanımlanmıştır. Türkiye'deki Chionodoxa taksonlarının teşhis anahtarı hazırlanmıştır. Chionodoxa forbesii, C. sardensis, C. luciliae, C. siehei, C. salbacus ve cinsler arası bir melez takson, x Chionoscilla allenii'nin (Chionodoxa siehei x Scilla bifolia) tam betimleri, ayrıntılı fotoğrafları ve çizimleri verilmiştir. Tüm taksonların coğrafi dağılımları haritalandırılmıştır. Ayrıca, Chionodoxa luciliae ve x Chionosilla allenii'nin lektotipleri ve x Chionosilla allenii'nin epitipi belirlenmiştir. Bu çalışmanın sonunda, Chionodoxa cinsi Türkiye'de 5 türle ile temsil edildiği ortaya konulmuştur.
Keywords : Scilla, Chionodoxa, Asparagaceae, Revizyon, Türkiye