Deniz Taşımacılığında Dekarbonizasyon Uygulamalarının Kaynak Temelli Görüş Bağlamında Alternatif Yakıtlar Açısından Değerlendirilmesi

Authors : Murat BAYRAKTAR, Umur BUCAK, Hakan DEMİREL

Pages : 9-26

Doi:10.54926/gdt.1093206

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2023-01-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Tonaj ve değer olarak küresel ticaretin taşınmasında en büyük paya sahip olan denizyolu taşımacılığından kaynaklanan emisyonların dünya toplamı içindeki payı günden güne artmaktadır. Uluslararası Denizcilik Örgütü, bu gidişatı engellemek adına gemilerden kaynaklı emisyonların azaltılmasına yönelik regülasyonlar yayınlamıştır. Bu regülasyonlara göre gemilerden kaynaklı çeşitli zararlı gazlara ait emisyon oranları yıllar içerisinde daha da azaltılacaktır. Bu çerçevede denizcilik işletmeleri arasında hali hazırda üst seviyede seyreden rekabet sahası genişleyecektir. Bu kapsamda işletmelerin kendi kaynaklarını geliştirerek rekabetçi avantaj yakalayabileceğini savunan kaynak temelli bakış açısı yakıt teknolojisinin gelişimine uyum açısından denizcilik işletmelerine rehber olabilecektir. Bu çalışmada IMO 2050 kuralları kapsamında karbonu sıfırlayan alternatif gemi yakıtları çeşitli yönlerden değerlendirilmiştir. Alternatif yakıtlar içerisinden doğalgaz, metanol, amonyak, dizel, hidrojen sıvı ve hidrojen ele alınmış, teknik, ekonomik, lojistik vb. özellikleri detaylandırılmıştır. Değerlendirme kapsamında alternatiflerin teknik, ekonomik, lojistik vs. açılardan güçlü ve zayıf yönleri ortaya konulmuştur. Bunun yanı sıra ilgili yakıtlar bazı teknik özellikler kapsamında TOPSIS yöntemi kullanılarak sıralanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre Dizel yakıtın teknik açıdan gemiler için en iyi seçenek olduğu, bu yakıtı hidrojen ve doğalgazın izlediği ortaya konulmuştur. Hidrojenin teknik açıdan neredeyse dizel kadar etkili olması geleceğin karbonsuz yakıtının tespiti için önemli bir gelişme sunmaktadır. Bu bağlamda alternatif gemi yakıtları hem teknik özellikler hem de rekabetçi avantaj bağlamında ele alınarak teoriye katkı sağlanmıştır. Alternatif yakıtların kullanımı, tedariği, depolanması gibi konularda bilgi verilmesi ile uygulayıcılara bir bilişsel çerçeve sunulmuştur.
Keywords : Alternatif yakıtlar, Denizyolu taşımacılığı, Kaynak temelli görüş, dekarbonizasyon, decarbonization