Model-Ağacı (M5-tree) yaklaşımı ile HELIOSAT tabanlı güneş radyasyonu tahmini

Authors : Taha DEMİRGÜL, Vahdettin DEMİR, Mehmet Faik SEVİMLİ

Pages : 124-135

Doi:10.29128/geomatik.1137687

View : 9 | Download : 12

Publication Date : 2023-08-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Solar radyasyon insert ignore into journalissuearticles values(SR);, enerji dönüşümü, meteoroloji, tarım ve hayvancılık ile ilgili çalışmalar için önemli bir parametredir. Solar radyasyonun belirlenebilmesi için gereken alıcıların tüm noktalar için temin edilememesinden dolayı bu parametre çeşitli yöntemlerle tahmin edilebilir. Bu çalışmada, Türkiye’nin aylık ortalama SR değerleri insert ignore into journalissuearticles values(kWsa/m²); M5 model ağacı insert ignore into journalissuearticles values(M5-tree);, sezgisel regresyon tekniği kullanılarak MATLAB platformunda tahmin edilmiştir. SR modellemesinde komşu ölçüm istasyonlarına ait konum bilgileri ve periyodiklik bileşeni olan ay değerleri kullanılarak tahminler gerçekleştirilmiştir. Modellerde 2004-2018 yıllarını kapsayan uzun dönem aylık ortalama SR verileri kullanılmıştır. Bu veriler Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden temin edilen ve uydu tabanlı hibrit bir model olan HELIOSAT model verileridir. Çalışmada Türkiye’nin 81 iline ait ölçüm ortalamaları kullanılmıştır. 81 noktadan alınan 12 aylık verilerin %75’i eğitim sürecinde kullanılırken %25’i test sürecinde kullanılmıştır. Rastgele seçilen test istasyonlarından elde edilen solar radyasyon tahminleri gözlenen verilerle karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalarda, Karekök Ortalama Karesel Hata insert ignore into journalissuearticles values(KOKH);, Ortalama Mutlak Hata insert ignore into journalissuearticles values(OMH);, Ortalama Mutlak Bağıl Hata insert ignore into journalissuearticles values(OMBH); ve Determinasyon Katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(R2); kullanılmıştır. M5-tree kullanılarak elde edilen modellerde en başarılı sonuçlar; KOKH= 0.3604, OMH= 0.1451, OMBH= 3.6029 ve R²= 0.9879 olarak elde edilmiştir. Böylece M5-tree yönteminin literatürde yer alan yöntemlere alternatif bir yöntem olabileceği ortaya konmuştur.
Keywords : Solar Radyasyon, HELIOSAT, M5 Tree, Tahmin, Türkiye