ORTA ASYA DEVLETLERİNİN SU SORUNLARI

Authors : Sh GIRITLIOGLU

Pages : 155-163

View : 17 | Download : 17

Publication Date : 2018-09-29

Article Type : Research Paper

Abstract :27 yıl önce bağımsızlıklarına kavuşan Orta Asya Cumhuriyetlerindeki ekonomik, siyasî ve insan hakları ile ilgili meselelerin değerlendirilmesi ve çözümlenmesi ile ilgili stratejiler oluştururken, gözden kaçırılan konulardan biri su kaynakları ile ilgili meselelerdir. Son zamanlarda özellikle Orta Asya coğrafyasında su kaynakları oldukça kritik bir hal almıştır. Sovyetler Birliği döneminde hayatî pek çok konu üzerinde serbestçe tartışma yapılamaması ve münazarada bulunamaması bu hayati sorunun yönetimi ve çözümlenmesi fırsatını sınırlamıştır. Sovyetler Birliğinin parçalanmasından sonraki dönemde, Orta Asya Cumhuriyetleri Moskova’nın 1960’lı yılların başından beri geliştirip, kabul ettiği yanlış politikalar nedeniyle su kaynakları sorunuyla baş etmede giderek artan bir zorluk çekmektedirler. Çalışmada, su fazlasının olduğu Kırgızistan ve Tacikistan gibi ülkelerle suyun yetersiz olduğu Kazakistan, Türkmenistan ve Özbekistan gibi ülkeler karşı karşıya kaldıkları zorlu durum, su kaynaklarının yönetim stratejileri ve Aral Gölü’nün yakın zaman içinde yok olacağı ile ilgili hem bölgesel hem de küresel meseleler ele alınmaktadır.
Keywords : Orta Asya, Su Sorunları, Aral Gölü, Amu Derya, Sır Derya, Sınıraşan Sular, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan