Aile İletişim Kalıpları ve Akran İlişkilerinin Siber Mağduriyet ve Zorbalık Üzerindeki Etkisi: İnternet Bağımlılığının Aracı Etkisi

Authors : Özgenur AYTAÇ, Gülten UÇAN, Hakan BAYDUR

Pages : 440-451

Doi:10.51982/bagimli.1020126

View : 25 | Download : 15

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı aile iletişim kalıpları, akran ilişkileri ve internet bağımlılığının siber mağduriyet ve zorbalık üzerindeki etkisinin incelenmesi ve internet bağımlılığının aracı etkisinin bir model aracılığı ile değerlendirilmesidir. Yöntem: Araştırmaya İzmir İlinde 4 farklı türdeki 8 lisede öğrenim gören 14-19 yaş aralığında toplam 320 kişi katılmıştır. Sosyodemografik bilgiler formu, Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri, Young İnternet Bağımlılığı Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği ve Aile İletişim Kalıpları Ölçeği uygulanmıştır Bulgular: Katılımcıların %49,9’u erkek olup yaş ortalaması 16,25±1,13’tür. %95,4’ü cep telefonuna, %71,2’sinin bilgisayara, %42,5’i tablete sahiptir. Öğrencilerin çoğunluğu (%67,5) interneti ebeveynlerinin denetimi olmaksızın istediği kadar kullanabilmekte ve günde beş saatten fazla internette zaman geçirmektedir (%30,5). Çok değişkenli analizde siber mağduriyet ile internet bağımlılığı, akran, serbestiyetçi ve koruyucu aile türü ile anlamlı düzeyde ilişkili iken, siber zorbalıkta internet bağımlılığı serbestiyetçi ve koruyucu aile türü ile ilişkili bulunmuştur. Yol analizinde siber mağduriyet üzerinde akran ilişkilerinin ve aile iletişimin toplam etkisi sırasıyla β=0,212 ve β=0,144 düzeyindedir. Siber zorbalık üzerindeki toplam etki sırasıyla β=0,158 ve β=0,138 büyüklüğündedir. Sonuç: Siber mağduriyet ve zorbalık, akran ilişkileri, aile iletişimi ve internet bağımlılığından etkilenmektedir. Gençlerde internet bağımlılığına ve dolayısıyla siber mağduriyet ve zorbalığa neden olan faktörler etki yolakları ile birlikte iyi tespit edilip denetlenmelidir.
Keywords : Siber mağduriyet ve zorbalık, internet bağımlılığı, akran ilişkileri, aile iletişimi