Yaşlılarda İlaç Bağımlılığı ve İlacın Kötüye Kullanımının Gerontolojik Perspektiften Değerlendirilmesi

Authors : Nuran Gül Borazan, Hande Kırışık, Furkan Ulusal

Pages : 116-126

Doi:10.51982/bagimli.1471584

View : 839 | Download : 702

Publication Date : 2025-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Yaşam süresinin artması ile birlikte yaşlılara özgü çeşitli sağlık sorunları, psikolojik problemler ve sosyal problemler meydana gelmektedir. Madde, alkol veya ilaçlar sorunlarla baş etme yöntemi olarak yaşlılar arasında yaygın tercih edilen çözümler olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna bağlı olarak çoklu ilaç kullanımı yani polifarmasi yaşlılar arasında sık görülen bir sorundur. Çoklu ilaç kullanımının, yaşlılarda farklı bağımlılık davranışlarına neden olduğu söylenebilir. Bu çalışmada yaşlıların çoklu ilaç kullanımı, ilacı kötüye kullanımları ve ilaç bağımlılıkları gerontolojik perspektiften değerlendirilmiştir. Buna göre, çoklu ilaç kullanımına veya uzun süreli ilaç kullanımına maruz kalan yaşlıların ilaç takiplerinin dikkatli bir şekilde yapılması önem arz etmektedir. Hekim ve gerontolog iş birliğinde; yaşlıların hastalıklarının, hastalıkların tedavi süreçlerinin, polifarmasi risklerinin, ilaç yan etkilerinin, ilaç kullanımına uyum sağlama süreçlerinin ve ilaç takiplerinin yapılması, hastanın ve yakınlarının detaylı bir şekilde bilgilendirmesi, yaşlı bireylerin bağımlılık veya kötüye kullanım risklerini azaltmaya yardımcı olacaktır. Gerontologlar, bütüncül bir sağlık değerlendirmesi yaparak yaşlıların ev/kurum, aile ve sosyal yaşam süreçlerinde, kullanılan ilaçların hastaya etkilerini yakından takip edebilir. Böylece gerontolog ve hekim iş birliğinde, yaşlılarda ilacın kötüye kullanımı ve bağımlılık riskinin en aza indirilmesi sağlanabilir.
Keywords : ilaç bağımlılığı, ilacın kötüye kullanımı, yaşlı, gerontoloji