Kiliseden Kültür Merkezine: Surp Yerrortutyun Kilisesi’nin Eskişehir Kent Belleğindeki Yeri

Authors : Elif ATICI, Ayşe Duygu KAÇAR

Pages : 138-157

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Özet Kentler her zaman toplumla ve toplumu oluşturan değerlerle temas halinde olmuştur. Dolayısıyla toplum değiştiği sürece kent de değişecektir. Çünkü toplumun merkezinde bulunan insan, kenti kendi eliyle oluşturmaktadır ve insan tarihi süreç içerisinde zamanın koşullarına göre değişim göstermektedir. Bu değişim ise kentin kolektif bir varlık olmasına neden olmaktadır. İnsanın çevresini kuşatan çevre; sahip olduğu malzemesi, rengi, dokusu ve diğer fiziksel özellikleriyle çevresine mesajlar göndermektedir. Bu mesajlar, mesajların içeriğini oluşturan kodları çözenler sayesinde anlaşılmaktadır. Anlaşılması da bilinmesini gerektirir. Bilinmiş olması ise kolektif olma durumunu pekiştirir. Bu sebeple, her kentin bir hafızası ve hafızası sayesinde kimliği vardır. Toplumu bir arada tutan ve ona kimlik kazandıran değer kültürdür. Çünkü kültür insanlar tarafından oluşturulan ve insan yaşamına yön veren bir olgudur. Kolektif hafıza ve kimlik de insan eliyle oluşturulan kültür sayesinde şekillenmektedir. Ancak kent de insan gibi yaşayan bir varlık olduğu için sürekli bir değişim içerisindedir. Bu sebeple, kentlinin hafızasına kazınan kente ait yapılar, zaman içerisinde birtakım değişiklikler geçirerek yaşamını sürdürmektedir. Bu örneklerden birisi de Eskişehir’de 19. yüzyılda Surp Yerrortutyun Kilisesi olarak inşa edilen; ancak günümüzde Zübeyde Hanım Kültür Merkezi olarak işlevini sürdüren yapıdır. Surp Yerrortutyun Kilisesi’nin kentin kolektif hafızasındaki yerinin sorgulanması çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Eskişehir kentlisinin katılımıyla oluşturulan anket çalışmasıyla sorgulanma gerçekleştirilmiştir. Anket soruları Mettan’ın insan ve çevre ilişkileri yaklaşımına göre hazırlanmıştır. Anket verilerinin analizleri tablolar ve grafiklerle somut hale getirilmiştir. Çalışma sonucunda kilisenin kentli tarafından ne oranda bilindiği ifade edilerek yapı hakkında farkındalık kazandırılacaktır. Edinilen bilgiler doğrultusunda kentin kolektif belleğinde yer edinen yapıların kolektifliğini sürdürebilmesi için öneriler de bulunulmuştur.
Keywords : Kent Kimliği, Kolektif Hafıza, Surp Yerrortutyun Kilisesi, Asri Sinema, Zübeyde Hanım Kültür Merkezi