Kamusal Alanın Göz ile İnşası ve Gözden Düşüşü: Parisli Flaneur ve İstanbullu Bihruz Bey

Authors : Yılmaz YILDIRIM

Pages : 202-219

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2010-05-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Kentte kamusal alanın gelişimi, kamusal davranışın gelişimi ile yakından ilişkilidir. Kamusal davranış ise “insanın bedeninden bir manken yapması” ve bedene dair farkında olma biçimlerine bağlı olduğundan, modern kentte kamusal alanın kuruluşu sürecinde gözün etkinliği, diğer iletişim ve etkileşim yollarına göre artmaktadır. 19. yüzyıl İstanbul ve Paris kentlerinin kamusal alanları üzerine yaptığımız bu karşılaştırma, kamusal ve özel kavramlarının oluşumunda ve değişiminde gözün oynadığı rolün her iki kentte de önemli olduğunu göstermekle beraber, kamusalın ve özelin gelişiminin bu iki kentte farklılıklar arz ettiğini göstermektedir. Kamusal alan üzerindeki görsel denetim, Paris’te iç-yönelimli insanın ve pasif izleyicinin yükselişine neden olurken, aynı dönem İstanbul’da bir kamusal alanın ve kamuoyunun oluşumu; her zaman sembolleri, hatta giyim kuşam kurallarını ve beden denetimini elinde bulunduran devletten, bu denetim ve gözetim işlevinin sivil/kamusal alana geçmesi şeklinde olmuştur.
Keywords : kent, kamusal alan, göz, görsellik, Flaneur, Bihruz Bey