An Evaluation of the Applicability of Management Plans with Public Participation

Authors : Dilek ERBEY

Pages : 428-442

View : 11 | Download : 11

Publication Date : 2016-05-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Kü l tür e l miras alanlar ı ndaki en temel sorunlar; tarihi alanlarda yaş a yan veya alan ı kullanan kesimlerin fark ı ndal ı k, sahiplenme, benimseme, paylaş m a konular ı nda kü l tür miras ı ile ilgili olumsuz tutumları ve plan sü r eçl e ri iç i ne etkin olarak kat ı l ı m ı n sağ l anmaması d ı r . Koruma ama ç l ı imar planlar ı , mevzuat ı n belirledi ğ i ş ekilde, belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar, ve alanla ilgili meslek odalar ı , sivil toplum kurulu ş lar ı ve plandan etkilenen hemşehrilerin katılımı ile toplantılar düzenlenerek hazırlanmaktadır. Kültürel miras alanlarının sorunlarının çö zü m ün d e ö n emli bir koruma arac ı olarak ortaya ç ı k an yö n etim planlar ı , karar ü r etme sü r eçl e rinde alanla ilgili kesimleri bir araya getirerek, yönetişim ve katılımı temel alan bir yaklaş ı m iç e rmekte, UNESCO uluslararası rehberi ve ulusal mevzuat da yö n etim planlar ı n ı n ü r etilmesi sü r eçl e rinde aktö r lerin tan ı mlanması ve bir araya getirilmesini zorunlu kılmaktadır. Ancak her iki koruma aracı bağlamında da, koruma planlaması alanında, Türkiye`de katılımın nasıl sağ l anacağı konular ı nda tecrü b e sahibi olunmamas ı , mevzuatta kat ı l ı m ilkelerinin yeterince tan ı ml ı olmamas ı ndan kaynaklanan belirsizlik, planlar ı n uygulanabilirliğ i nde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Planlamada katılım üzerine önemli bir tartışmayı açan Arnstein, etkin katılımın en üst aşamasını `vatandaş kontrolü` olarak tanımlamaktadır.  Kültürel miras alanlarına yönelik yö n etim planlar ı n ı n hayata geç i rilmesinde ö nemli bir etken olan katılımın sağlanmasında vatandaş ̧ kontrolü ̈ basamağ ı n a ulaş m ak, planlar ı n etkinli ğ ini art ı racak ö n emli bir kriterdir. İ lgili kesimlerin sü r eçl e re etkin olarak kat ı lmas ı n ı sağ l ayacak modellerin ü r etilmesi ve bu modellerin mevzuatta ve rehberlerde belirlenmesi gereklidir. Türkiye`de yönetim planı süreçlerinde katılımın ilgili mevzuat çerçevesinde ve İ s tanbul Tarihi Yar ı mada Yö n etim Plan ı `n ı n etkin kat ı l ı m ba ğ lam ı nda Arnsteininsert ignore into journalissuearticles values(1969); ve Tekeli`nininsert ignore into journalissuearticles values(2009);  yakla şı mlar ı a ç ısından değerlendirilmesi, gelecekte oluşturulacak yönetim planlarının uygulanabilirliği yönünde halkın kültürel miras alanlarını sahiplenmesi için geliştirilecek ilkelere ışık tutacaktır.
Keywords : Kültürel Miras Alanları, Koruma, Yönetim Planı, Katılım