Geleneksel Yapıda Sürdürülebilirlik Bağlamında Uyarlamalı Yeniden Kullanım Önerisi: Antalya/Gazipaşa Gümrük Binası

Authors : Nisa YILMAZ ERKOVAN

Pages : 2870-2897

Doi:10.31198/idealkent.1070307

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmişteki yapım ve planlama sürecinin birlikte işletildiği kentsel hafızada önemli yeri olan geleneksel yapıların sürdürülebilir şekilde korunması ve kullanılması bu yapıların devamlılığı bakımından önemlidir. Yapılara özgün kullanımları dışında yeni bir işlev tanımlanırken kent ve kentlinin ihtiyaçları, yapının mekânsal düzeni, bağlamı, fiziksel, ekonomik, sosyo-kültürel sürdürülebilirliğin sağlanması doğru işlevin seçimi için önemli kriterlerdir. Bu çalışmada Antalya/Gazipaşa ilçesinde tescilli geleneksel bir yapı olan Gümrük Binasına yeni bir işlev kazandırılmasına yönelik öneriler tartışılmıştır. Kullanıcılar karar verme sürecine dahil edilerek yapının yeni işlevi, yapı kullanıcıları, yapı sahipleri ve çevre sakinleri üzerinden Çoklu Karar Verme Yöntemi ile Analitik Hiyerarşi Metodu kullanılarak değerlendirilmiştir. Gümrük Binası’nın çevresel, mekânsal analizleri yapılmış belirlenen üst ve alt kriterlerin değerlendirilmesi ile sonuçlar elde edilmiştir. Yapının fiziksel, mekânsal ve kültürel sürdürülebilirliğinin koruma ve onarım sırasında eski plan şemasını değiştirmeden ve insan yoğunluğunu arttırmadan verilecek bir işlevle sağlanabileceği bulgusu elde edilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda yapının mimari değerinin önemli olduğu ve bu mimari değerinde ancak bir kent müzesi gibi yoğunluğu az fakat yapının değerini ortaya çıkarıp ilçenin kültürel hafızasını da koruyacak bir işlevlendirme ile olacağı bulguları elde edilmiştir.
Keywords : Yerel mimari, analitik hiyerarşi yöntemi AHP, super decision, yeniden işlevlendirme, Vernacular architecture, analytic hierarchy process, building adaptation