Anadolu’da Yolcu Hanından Konaklama Yapısına Hışvahan: Kültürel Mirasın Korunmasına Yönelik Bir Yaklaşım

Authors : Çiğdem KARAATA KÜLEKCİ, Esin SARIMAN ÖZEN

Pages : 2762-2792

Doi:10.31198/idealkent.1098872

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Binlerce yıllık coğrafyada birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Gaziantep; daima Türkiye’nin önde gelen ticaret ve sanayi kentlerinden biri olmuştur. Çalışma kapsamında ele alınan Hışvahan ilk inşa edildiği yıllarda pamuk ticaretinin yapıldığı ve kervan yolu güzergahından geçen yolcuların misafir edildiği bir yapı olarak kullanılmış; ülkenin batı bölgeleri ile doğu ve güney-doğu komşu ülkelerini birleştiren önemli bir durak olmuştur. Ancak kent kültürü ve yapıldığı döneminin mimari verileri açısından önem taşıyan bir yapının bölgede yaşanan depremler ve dış etkenler nedeniyle gün geçtikçe daha da harap düşerek âtıl kalması kaçınılmaz olmuştur. Hışvahan’ın yeniden işlevlendirme projesi kapsamında yapının çevresi ile kurduğu ilişki, fiziki ve mimari durumunun tespiti ve uygulanan restorasyon yöntemlerinde ele alınan mekânsal müdahalelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma yeniden işlevlendirme kavramına ve katkılarına ışık tutmak ve yitirilmekte olan kültürel miras bağlamında değerlendirilebilecek yapıların yaşatılmasına nasıl katkı sağlanabileceğini ortaya koymaktadır. Makale akışında genelden Hışvahan özeline doğru ilerlerken; yeniden işlevlendirilen yapıların işlevlendirme sebepleri, işlevlendirme müdahaleleri, bu süreçte tasarıma yön veren faktörler, yapının fiziki konumu, çevresiyle olan ilişkisi, eski ve yeni işlev arasındaki ilişki ve mekânsal kurgunun incelenmesiyle yapılacak olan iç mekân müdahalelerine değinilmiş; bu müdahale yöntemleri belirlenirken, yapıların özgün özelliklerinin korunması ve tarihi değerlerine saygı gösterilmesi aşamasındaki sorunlar, koruma ve yaşatma prensiplerine değinilerek tartışılmıştır.
Keywords : Kültür Mirası, Yeniden İşlevlendirme, Eski Yeni işlev, Hışvahan, Koruma, Cultural Heritage, Re functioning, old new function, conservation