Deprem Sonrası Yeniden Yapılanma Sürecinde Türkiye’deki Yasal Düzenlemeler ve Uygulama Olanakları: 30.10.2020 İzmir Depremi Örneği

Authors : Berna Görgülü, Ali Türel

Pages : 2124-2158

Doi:10.31198/idealkent.1496235

View : 71 | Download : 67

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İzmir Depremi sonrasında yeniden yapılanma faaliyetleri iki farklı Yasa kapsamında sürdürülmüştür. Araştırmanın kapsamını oluşturan İzmir İli Bayraklı İlçesi’nde hasarlı konutlar için yeniden yapılanma faaliyetlerinin incelenmesi ve bu süreçte kentsel dönüşüm aracının kullanımının uygunluğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, afetzedelerin deneyimleri ve süreç hakkında bilgi toplamak amacıyla anket yöntemi uygulanmıştır. Yeniden yapılanma sürecinde 7269 sayılı Yasa kapsamında olan deprem esnasında kısmen veya tamamen yıkılan, acil yıkılacak veya ağır hasarlı yapılar için yerinde inşa edilen afet konutlarının (Grup 1) deprem tehlikesi ön planda tutularak emsal değerlerinin düşürüldüğü, uygun ödeme koşullarının olduğu, hatta yerinde dönüşüm sağlanamayan ağır hasarlı yapıların hak sahiplerinin (Grup 2) afet öncesinde mülkiyet hakkı tek iken afet sonrasında ikinci mülkiyet hakkı edinmelerine imkan tanındığı, devlet eliyle hızlı ve güvenli bir süreç yaşanmış olduğu sonucuna ulaşılırken, orta hasarlı yapılar için ise aynı Yasa kapsamında onarım-güçlendirme yapılması yerine yapıların yıkılıp kentsel dönüşümle yeniden inşası kararı alınarak 6306 sayılı Yasa kapsamında kentsel dönüşümün finansmanını rahatlatmak amacıyla emsal değerlerinin artırıldığı, devletin kısıtlı desteği nedeniyle ödeme koşullarının zorlayıcı olduğu ve değişkenlik gösterdiği, yapıların yıkımından teslim aşamasına kadar geçen süreci hak sahiplerinin takip ettiği ve üstlendiği, müteahhit-hak sahibi sarmalında ilerlemekte zorluklar yaşandığı, bu nedenlerle hukukun eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı belirlenmiştir.
Keywords : Afet yönetimi, yeniden yapılanma süreci, orta hasarlı yapı, hak sahibi, kentsel dönüşüm