Diyarbakır kent merkezi için sıcaklık verilerinin istatistiksel analizi

Authors : Z Fuat TOPRAK, Gökmen ÖZTÜRKMEN, Senem YILMAZ, Felat DURSUN, Gülay BAYAR, Ali EM, Nizamettin HAMİDİ

Pages : 26-43

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2009-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden temin edilen 1972– 2005 yıllarına ait Diyarbakır kent merkezi günlük ortalama, maksimum ve minimum sıcaklık verileri ile günlük ölçümlerden elde edilen aylık, mevsimlik ve yıllık ortalama, maksimum ve minimum sıcaklık verilerinin kapsamlı bir istatistik analizi yapılmıştır. Bu amaçla, 1972–2005 yıllarına ait aylık ve mevsimlik ortalama, maksimum ve minimum sıcaklık verilerinin tüm istatistikleri hesaplanmıştır. Ayrıca aylık ve mevsimlik olarak 1972–2005 yıllarını kapsayan toplum değerleri ile son beş yılı kapsayan bir örneğin 5. mertebeye kadar iç bağımlılıkları, -ortalama, maksimum ve minimumlar için- ayrı ayrı hesaplanmıştır. Yine her üçü için aylık ve mevsimlik zaman serileri, histogramları ve uzun yıllar toplum değerleri ile son beş yılı kapsayan örneğin kontur haritaları elde edilmiştir. Bunun yanı sıra, GAP’ın ve küresel ısınmanın kent sıcaklıkları üzerindeki etkisini araştırmak için 1972–2005 yıllarına ait aylık ve mevsimlik toplum değerleri ile 2001–2005 yıllarını kapsayan örneğin aylık ve mevsimlik değerleri tüm istatistikler açısından birbiri ile karşılaştırılmıştır. Böylece iki seri arasında anlamlı bir ilişkinin veya istatistik bir benzerliğin olup olmadığı, son beş yılda bu ilişkinin veya benzerliğin değişip değişmediği araştırılmıştır. Çalışma, kent merkezinin aylık ve mevsimlik sıcaklıklarında son yıllarda bir değişimin olup olmadığının yanı sıra değişimin nasıl olduğuna insert ignore into journalissuearticles values(artış/ azalma); ve neden meydana geldiğine insert ignore into journalissuearticles values(küresel ısınma/GAP); ilişkin bir fikir de vereceği umulmaktadır. Özetle bu çalışmada, yerel veya küresel ısınma ile ilgilenen araştırmacılar için bir örnek teşkil etsin diye günlük ölçümlerden elde edilen aylık ve mevsimlik ortalama, maksimum ve minimum sıcaklık verileri esas alınarak Diyarbakır kent merkezinin sıcaklıklarının detaylı bir istatistik Analizi yapılmıştır.
Keywords : Küresel ısınma, sıcaklık, istatistik analiz, histogram, kontur harita