CERMENİK HAK ANLAYIŞI VE TÜRK ANAYASA MAHKEMESİ

Authors : Murat ERDOĞAN

Pages : 37-66

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2019-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Jellinek’in Cermenik hak anlayışı Alm: germanische Rechtsanschauung, İng: teutonic conception of right ismini verdiği kavramsallaştırmanın, Türk Anayasa Mahkemesi’nin temel hak ve özgürlükler içtihadı üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Cermenik hak anlayışına göre, tarihsel süreçte, özellikle Avrupa toplumlarında devlet ile toplum birbirinin karşısında konumlanmıştır; böylece hak da devletin ve toplumun birbirlerine karşı ödevleri olarak anlaşılmaktadır. Yani bu hak anlayışı, bireyin kendini gerçekleştirmesi ve maddi ve manevi varlığının devlet tarafından korunup geliştirilmesine dayanmaktadır. Görülen odur ki bu anlayış Anayasa Mahkemesi’nin verdiği kararlarda etkilidir. Anayasa Mahkemesi, verdiği kararlarda Roma-Cermenik benzeri bir düzene ait paradigmayı temel almaktadır. Bu paradigma, devlet, bireyin pozitif statü hakları söz konusu olduğunda birey lehine işlemektedir. Fakat aynı durum, hak devletle birlikte tanımlandığından, devletin kaçınma yükümlülüğü söz konusu olan negatif statü haklarının zaman zaman dar yorumlanmasına sebebiyet vermektedir. Böylece Anayasa Mahkemesi, siyasi bir amaçla değil, fakat bir refleks olarak kendi tarihselliğinde Roma-Cermenik hak anlayışını benimsemektedir
Keywords : Cermenik Hak Anlayışı, Tarihçi Hukuk Okulu, Doğal Haklar, İnsan Hakları, Temel Hak ve Özgürlükler