William Chittick’te Gelenekselci Ekol ve Entelektüel Gelenek İlişkisi

Authors : Abdulhamit Altuntaş, Betül Saylan

Pages : 87-120

View : 50 | Download : 49

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :William Chittick; İbnü’l-Arabî, Mevlânâ ve bu iki ana gelenek üzerinden gelen entelektüel kimseleri merkeze alarak İslâm’da tasavvuf ve İslam felsefesi alanında yaptığı çalışmalarla ön plana çıkan Batılı araştırmacılardan biridir. New York State Üniversitesinde çalışmalarına devam eden Chittick, İbnü’l-Arabî ve Mevlânâ ile onların bırakmış olduğu mirası devam ettirme gayretiyle “gelenek” vurgusunu dile getiren bir araştırmacıdır. Chittick, yaygın kanaate göre çoğu araştırmacı tarafından “Gelenekselci ekol” (Traditionalist school) adıyla meşhur gelenekselcilerin yaşayan temsilcilerinden olarak da görülmektedir. Gelenekselci ekol ile Chittick’in düşünceleri arasında bazı ortak noktalar bulunsa da Chittick’in “Hiçbir ekolün temsilcisi değilim.” şeklindeki söylemleri, onun farklı bir düşünce dünyasına sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Nitekim yaptığımız araştırmalar, Chittick’in “intellect” (entelektüel) adını verdiği ve sık sık “entelektüel gelenek” şeklinde bahsettiği bir düşünceyi ön plana çıkarma gayretinde olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada Chittick’in “gelenek” kelimesine yüklediği manadan hareketle onun Gelenekselci ekol ile ilişkisi saptanarak İbnü’l-Arabî ve Mevlânâ öncülüğünde ifade ettiği İslâm medeniyeti ve tasavvufî öğretilerini içeren “entelektüel gelenek” anlayışı ortaya konulacaktır. Çalışma, doküman analizi yöntemini kullanılarak deskriptif bir metotla genel bir çerçeve halinde sunulacaktır.
Keywords : William Chittick, Gelenek, Gelenekselci Ekol, Entelektüel Gelenek, Tasavvuf, İbnül Arabî