1930’LAR TÜRKİYE’SİNİN KÜLTÜREL HAREKETLERİNE GENEL BİR BAKIŞ: NECİP FAZIL KISAKÜREK VE AĞAÇ DERGİSİ ÖRNEĞİ

Authors : İlker ASLAN

Pages : 107-130

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2020-07-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken Cumhuriyet dönemi, beraberinde getirdiği pek çok problemle birlikte bir yeniden yapılanma süreci olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasi ve kültürel olarak bütün ağırlığını omuzlarında taşıyan yeni devlet, bir yandan kendisini var edebilmeye çalışırken diğer yandan da imparatorlukla olan gerilimli ilişkisini her anlamda sürdürmek zorunda kalmıştır. Her ne kadar diplomatik olarak yeni bir devletin varlığı söz konusu olsa da bu durum eski ile bağların tamamen kopmuş olduğunu göstermez. Bu ilişkinin en belirgin görüldüğü noktalardan birisi de kültürel hareketlerdir. Öyle ki Cumhuriyet sonrasında yayın yapan pek çok dergi ve gazete bu gerilimli ilişkinin yansımalarını gösteren birer ayna niteliğindedir. Genel yayın yönetmenliğini Necip Fazıl Kısakürek’in üstlendiği Ağaç dergisi de yeni bir medeniyet tasavvurunun farklı şekillerde yorumlarının görüldüğü 1936 yılında toplamda 17 sayı olarak yayımlanmıştır. Kısa süreli yayın hayatına rağmen dergi Türk düşünce tarihi üzerinde iz bırakmış ve sonraki yıllarda daha da şiddetlenen İslamcılık akımının başlangıç noktalarından birini oluşturmuştur. Bu çalışma erken cumhuriyet döneminin siyasal ve kültürel atmosferini Ağaç dergisi üzerinden yorumlamayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, çalışmada faydalanılan yazıların büyük bir çoğunluğu dergiye esas vizyonunu veren Necip Fazıl Kısakürek’e aittir. Ağaç dergisi, sadece yayımlandığı dönemi anlamak açısından değil, yeni bir medeniyet tasavvurunun izlerini görmek, Türkiye Cumhuriyeti’nin Osmanlı İmparatorluğu ile kurduğu gerilimli ilişkiyi yorumlamak açısından da dikkate değer bir yayın olarak okunmalıdır.
Keywords : Ağaç Dergisi, Necip Fazıl Kısakürek, 1930lar Türkiyesi