Mahmûd Ez-Zemahşerî’nin “Rebî’u’l-Ebrâr” Adlı Eserini̇n Özbekçe Nüshalarının Tanıtımı

Authors : Laziz Turaev

Pages : 411-424

Doi:10.53791/imgelem.1462585

View : 66 | Download : 64

Publication Date : 2024-10-26

Article Type : Review Paper

Abstract :Büyük âlimlerin ilmi ve manevi mirası, sadece Doğu İslam dünyasının değil, tüm insanlığın manevi mirasıdır. Günümüzün küreselleşme çağında, büyük bilim adamlarının bilimsel miraslarının yeniden incelenmesine, filozofların eserlerini analiz edip tercüme etmelerine ve eserlerin el yazmaları üzerinde bilimsel araştırmalar yapılmasına olan ilgi giderek artıyor. Eski el yazmalarının tespiti, araştırılması, bilimsel olarak tanımlanması dünya şarkiyat çalışmalarında büyük önem taşımaktadır. Özellikle IX-XII yüzyıllarda büyük keşifleri, araştırmaları, zengin bilimsel ve manevi mirası ile dünya biliminin gelişmesine değerli katkılarda bulunan, el yazması eserler üzerinde yeni bilimsel araştırmalar yapan bilim adamları ve insanlık için büyük bir öneme sahiptir. Herhangi bir elyazması kaynağın tanımlanması, bilimsel analizi, elyazması hakkındaki bilgilerin kamuoyunun dikkatine sunulması, kaynak çalışmalarının temel görevlerinden biridir. Bu makale, “Ustaz ud-dunya” (Tüm dünyanın öğretmeni), “Cârullah” (Tanrı’nın komşusu) gibi unvanlarla onurlandırılan Mahmûd ez-Zemaḫşerî’nin önemli eserlerinden biri olan Rebî’u’l-ebrâr el yazmasını ele almaktadır. Makale, Özbekistan koleksiyonlarında saklanan “Rebî’u’l-ebrâr” el yazmalarının kodikolojik analizini içeriyor ve üç nüshanın değerini ortaya koyuyor.
Keywords : Rebîul ebrâr, Muhâdara, Elyazma, Dizin, Rakabe, Niteleme