“Oydinda Yurgan Odamlar” Qissasidagi Maqollarda “Oila” Konsepti

Authors : Nuriddin Altinbaev, Rajab Abdiyev

Pages : 353-368

Doi:10.53791/imgelem.1553582

View : 32 | Download : 82

Publication Date : 2024-10-26

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu makale son çeyrek asırda ortaya çıkan ve gelişmekte olan kültür dilbilim alanında yazılmıştır. Atasözleri söz konusu dilbilim dalının temel kavramı olan konseptleri analiz etmek için en önemli mazleme sayılır. Özellikle eserlerin içerisinde yer alan atasözlerinin incelenmesi konseptin bariz bir şekilde ortaya çıkmasını sağlar. Tağay Murad’ın eserleri Özbek zihniyetini yansıtması açısından özel bir yere sahiptir. Onun her eserinde Özbek halkının yaşam tarzı, kültürü ve değerleri büyük bir ustalıkla anlatılır. Halk kültürünün kadim mirası olan atasözleri onun eserlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Her atasözü ve deyim o kadar ustaca kullanılmış ki, onu yazarın fikirlerinden ayırt etmek nerdeyse imkansızdır. Özbek halkı için en yüksek değer olan aile kavramı, Oydinda yurgan odamlar (Ayışığında Yürüyen İnsanlar) eserine mükemmel bir şekilde yansıtılmıştır. Hikâyede karı-koca ilişkisi, kadının ailedeki rolü, kocasına olan saygısı gibi konular atasözleri kullanılarak kendine özgü bir dille anlatılmaktadır. Eserde ailenin temelinin, onu güçlendiren faktörlerin, aile içinde yapılan çeşitli törenlerin çok güzel anlatıldığını görmek mümkündür. Bu eserde Özbeklerin aile canlısı olmaları, misafirperverlikleri, samimiyetleri, cana yakınlıkları ve yardımseverlikleri dile getirilmiştir. Günümüzün küreselleşen dünyasında unutulan gelenekler, görenekler, değerler ve en önemlisi millî kimlik meselesi bu tür eserlerin analiz edilmesi ve araştırılmasıyla korunabilir.
Keywords : Kültürdilbilim, Sosyal Kültür, Kültür, Zihniyet, Atasözü, Düğün, Aile, Çocuk