Kurumsal Politik İktisat Perspektifinden Teknoloji ve Kapitalizm

Authors : Adem LEVENT

Pages : 129-158

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Doğal hukuk felsefesi ve doğal hukuk felsefesinin bir kolu olan İngiliz faydacı felsefesi temelinde zenginlik ve moral incelemesi olarak gelişen politik iktisat, marjinalist devrimle beraber iktisada dönüşmüştür. Marjinalist devrim; sınıf, kurum ve tarih kavramlarını incelemenin dışında tutarak doğa bilimlerindeki gibi bilimsel bir “kesinlik” hedeflemiştir. Bu dönüşüm, disipline, gevşek bir sosyal teori yerine olgun bilimsel bir teori görünümü vermiştir. Aynı zamanda bu dönüşüm, disiplinin liberal karakteriyle uyumludur. İlgili dönüşümle iktisat, bir yandan sosyal bilimler içerisinde en güçlü bilimsel forma kavuşmuş disiplin konumunu elde etmiş öte yandan da kendi sınırlarını daraltmıştır. Heterodoks iktisat okullarından kurumsal iktisat, disiplinin söz konusu dönüşümüne ciddi bir şekilde muhalefet etmektedir. Kurumsal iktisat hem analiz nesnesi olarak kapitalizmi seçerek hem de ilgili kapitalizme mesafeli ve eleştirel durarak formel iktisadın liberal karakterini sorgulamaktadır. Kurumsal iktisat, ekonomiyi kurumsallaşmış bir süreç olarak algılamaktadır. Piyasayı doğal değil verili kabul etmektedir. Ekonomi de piyasadan daha geniş bir alanı kapsamaktadır. Bu durumda kurumsal iktisada göre bilim olarak iktisadın tanımı genişleyecek ve değişecektir. İktisat, “bilimsel iktisadın” dar kalıplarından uzaklaşacak, yeniden politik iktisat niteliğine bürünecektir. Bu çalışmada, kurumsal iktisadın politik iktisat olarak kavranmasının çağdaş kapitalizmin değerlendirilmesinde ve ilgili kapitalizmin temel yönelimlerinin anlaşılmasında bir imkân teşkil ettiği iddia edilmektedir.
Keywords : Kurumsal iktisat, politik iktisat, kapitalizm, teknoloji, güç