Historiographical Aspects of the Nevi’im Prophetic Tradition: Views from Extended Comparisons

Authors : Selim Ferruh ADALI

Pages : 9-43

View : 6 | Download : 11

Publication Date : 2021-11-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihyazım ve Nevi’im Peygamberlik Geleneğinin Tarihyazımı Yönleri: Genişletilmiş Karşılaştırmalardan Görüşler Öz: Bu çalışma Nevi’im Peygamberlik geleneğinin tarihyazım olarak nitelenen özelliklerini konu alır. Bu özellikler, Tevrat’ta atıf yapılan ve Tevrat’tan ayrı olarak Yahuda ile İsrail krallıklarını anlatan yazılı kaynaklar olduğu hipotezine dayanarak tespit edilir. Bu özellikler, genişletilmiş karşılaştırmalarla ele alınır. Eski Yakındoğu kültür dünyasının dışına genişletilerek bir tarihyazım yorum modeli geliştirilir. Böylece Tevrat’taki Krallar ve Tarihler kitaplarında atıf yapılan ve tespit edilen özelliklere yeni bir değerlendirme getirilir. Karşılaştırmada Bizans, Fars, Osmanlı ve Doğu Asya tarihçilerinden ve tarihyazım eserlerinden yararlanılır. Oluşan modele göre tarihçi profilleri ve metin aktarımının özellikleri irdelenir. Buna göre bir krallığın yıkılışından sonra tarihçiler saray tarihi yazabilirdi. Eserleri aktarılabilir ve muhtelif kaynaklarla birleştirilebilirdi. Yeşaya Kitabı sonradan Nevi’im arasına dahil edilen bu metinlerden birisi olarak nitelenebilir. Yeşaya Kitabı ve benzeri yapıdaki eserler günümüz Tevrat çalışmalarında peygamberlik literatürü çerçevesinde ele alınırken aynı zamanda Sürgün dönemi ve sonrasında Yahudi toplumlar arasında Yahuda krallığının yıkılmasından sonra aktarılan İbrani tarihyazım metinleri olarak da görülebilir.
Keywords : İbrani Peygamber Geleneği, Neviim, Karşılaştırmalı Metot, Tarihyazım