ŞUÛBİYYE HAREKETİNİN TARİH ARKA PLANI VE TEZÂHÜRLERİ: ASABİYYEDEN ŞUÛBİYYEYE

Authors : Adem APAK

Pages : 17-51

View : 10 | Download : 11

Publication Date : 2008-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Şuûbiyye erken dönem İslâm toplumunda Arapların üstünlük iddialarına karşı çıkan bir harekettir. Esasında bu faaliyet Arap kabileleri arasında etkin rol oynayan asabiye anlayışının bir sonucudur. Suûbiyye kavramı Kur’ân’da geçen “Biz sizi bir erkek ve dişiden yarattık, sonra tanışasınız diye sizi millet ve kabilelere ayırdık” âyetinden alınmıştır. Bu bakış açısına göre Şuûbiyye, millet ile kabileler, dolayısıyla bütün Müslümanlar arasında tam bir eşitliği savunan bir hareket demektir. Hicretin ikinci asrında insert ignore into journalissuearticles values(M 8. yüzyıl); görünürleşmeye başlayan bu hareket Hicretin 3. asrında insert ignore into journalissuearticles values(M.9 yüzyıl); en zirve noktasına ulaşmıştır. Ermeni, Kıptî, Berberî ve Slav referansları barındırsa da Şuûbilerin pek çoğu Fars asıllıdır. Hareketin en önemli temsilcileri ise, Beşşâr b. Burd, Ebû Firâs ve İbn Garsiya’dır. Câhız ve İbn Kuteybe gibi yazarlar ise Arapları savunmuş ve Şuûbîlerin iddialarına cevap vermişlerdir
Keywords : Asabiyye, Şuûbiyye, Beşşâr b Burd, Ebû Nuvâs, Câhız, İbn Kuteybe