Şanlıurfa Müziğinde Hoyrat ve Hoyratçılık: Yaşar Özden Örneği

Authors : Mehmet ÖNCEL

Pages : 353-362

Doi:10.31591/istem.627366

View : 15 | Download : 15

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz:  Anadolu coğrafyasında müzik denilince akla ilk olarak gelen yerlerden birisi de şüphesiz Urfa’dır. Açık konservatuvar olarak tabir edilen Urfa’da halkın büyük bir çoğunluğu şarkı, türkü, ilahi, kaside, uzun hava, gazel ve hoyratlarla alakadar olmaktadır. Özellikle düğünlerde, kına gecelerinde, asbap gecelerinde, mevlitlerde, dağ yatılarında, sıra gecelerinde vb. halkın bir sebeple bir araya geldikleri mekan ve zamanlarda bu tür müzikler icra edilmektedir. Şanlıurfa’da yüzyıllardır usta-çırak ilişkisiyle devam eden mûsikî meşk silsilesi, son dönemlerde kurulan Türk halk müziği korosu, güzel sanatlar fakültesi, konservatuvar, eğitim fakültelerine bağlı müzik eğitimi anabilim dalları ve müzik eğitimi veren diğer kurumlar aracılığıyla bilimsel bir hüviyete bürünmeye başlamıştır. Bu makale nitel araştırma yöntemlerinden doküman taraması, veriler ise içerik analizi yoluyla ele alınmıştır. Bu çalışmanın evrenini Şanlıurfa geleneksel müziği ve icracıları oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise Şanlıurfa’da çokça okunan hoyrat formu ve Şanlıurfalı hoyratçılar oluşturmaktadır. Yukarıdaki bilgilere ilaveten Şanlıurfa’nın yetiştirmiş olduğu usta hoyratçılardan Yaşar Özden’in İstanbul İş Sanat Merkezi’inde Oxfordlular Sıra Gecesi Grubu tarafından icra edilen konserde okumuş olduğu Divan hoyratı ele alınıp notasıyla beraber analiz edilecektir. Kısaca bu makalede Şanlıurfa müziğinin genel yapısı, hoyrat formunun tanımı, yapısı, çeşitleri, Yaşar Özden’in hayatı, müzik geçmişi ele alınacaktır. 
Keywords : Müzik, Şanlıurfa, Sıra Gecesi, Türkü, Hoyrat, Yaşar Özden