Ebû Nuaym Ahmed b. Abdillâh b. İshâk el-İsfahânî ve Hilyetü’l-Evliyâ Adlı Eseri Bağlamında “Mesel” Örnekleri

Authors : Ahmet Turan YÜKSEL, Salih DOĞAN

Pages : 337-354

Doi:10.31591/istem.1222879

View : 9 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ebû Nuaym önde gelen İslâm âlimleri arasında yer almaktadır. Kaynaklar kendisinden Tâcu’l-Muhaddisîn, el-İmâmu’l-Celîl, el-Hâfızu’l-Kebîr, eş-Şeyh, Müverrih ve Muhaddisu’l-Asr şeklinde bahsetmiştir. Konumuzun ana mihverini oluşturan ve 800 kadar zâhid ve sûfînin hayatlarına yer verilen Hilyetü’l-Evliyâ’sı alanının en güzel örneklerinden birisidir. Bu eserinde kitabının hacmini genişletmemek amacıyla sadece meşhur zâhidleri ele almıştır. Ebû Nuaym, Ḥilyetü’l-Evliyâʾdaki malumatın çoğunu üstadlarından ve muasırı diğer ulemadan derlemiş, az bir kısmını da Buhârî ve Müslim’in başını çektiği hadis kaynaklarından aktarmıştır. Müellifimizin eserinde karşımıza çıkan meseller günlük hayatımızda hemen her alanda muhatap olunan bir konudur. Hz. Peygamber, Arap dilinin en üst düzeyde konuşulduğu bir toplumda dünyaya gelmiş ve yetişmiştir. Bu sebeple Arapça’nın inceliklerine vakıf olup konuşmalarında zaman zaman mesellere yer verirdi. Bu noktada da ihtiyaçtan fazla konuşmaz ve göstermelik hareketlere asla başvurmazdı. Resûlullah’ın konunun daha iyi anlaşılması ve kavranması amacıyla meselleri kullandığı malumdur. Burada Ebû Nuaym’ın Hilyetü’l-Evliyâ adlı eserinde yer alan mesellere dair bazı örnekler verilmiştir. Makale yazılırken Ebû Nuaym’ın hayatı ile ilgili olarak hazırlanmış olan klasik kaynaklar taranmakla birlikte interaktif ortamdaki programlar da çalışma konumuz olan mesellere ulaşmamız konusunda büyük katkı sağlamıştır. Mesellerin daha iyi ve doğru anlaşılması bağlamında gerekli görülen hususlarda kısa izahlara da makalede yer verilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Ebû Nuaym el İsfahânî, Hilyetül Evliyâ, Mesel, İsfahan, Mümin,