Sucul Ortamlarda Nanopartikül Toksisitesi

Authors : İlker ŞİMŞEK, Özgür KUZUKIRAN, Ayhan FİLAZİ

Pages : 59-63

Doi:10.53424/balikesirsbd.1158751

View : 28 | Download : 13

Publication Date : 2022-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Nanopartiküller insert ignore into journalissuearticles values(NP’ler); 1 ile 100 nm arasında bulunan partiküllere verilen isimdir. NP’ler normal malzemelerden farklı belirli fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı ticari kullanım için yapay olarak sentezlenmekte, endüstriyel üretim esnasında kasıtsız bir yan ürün veya doğal olarak meydana gelmektedir. Her gün gelişmekte olan nanoteknoloji, elektronik, tıp, inşaat, kozmetik, tekstil, otomotiv, çevre, gıda, ev aletleri, yenilebilir enerji, petrol, tarım, matbaacılık, spor ve sağlık gibi alanlarda kullanılmaktadır. En yaygın kullanılan NP’ler ise gümüş insert ignore into journalissuearticles values(Ag);, titanyum insert ignore into journalissuearticles values(Ti); ve silikon dioksit insert ignore into journalissuearticles values(SiO2); veya karbon insert ignore into journalissuearticles values(C); tabanlı olanlardır. Ticari olarak üretilen NP’ler, üretim aşamalarında veya yaşam döngülerinin son aşamasında atık ürünler olarak sucul ortama deşarj edilebilmektedir. Bu NP’ler yüzey veya yeraltı suyu ortamlarına geçebilmektedir. Su kaynaklarına doğrudan, yağış veya topraktan süzülüp gelen NP’ler balık, kabuklular ve hatta tek hücreli organizmalar gibi sucul organizmalara yönelik önemli etkilere neden olabilmektedirler. Sucul organizmalar NP’lere solungaçları, yutma, dermal temas, hücrelere adsorpsiyon gibi yollarla maruz kalmaktadırlar. NP’ler canlılarda lipid peroksidasyonuna, hücre yapısının bozulmasına, mitokondride bozulmaya, protein oksidasyonuna ve DNA hasarı gibi etkilere neden olmaktadırlar. NP’ler çevresel risk değerlendirmeleri çoğunlukla tüm risk faktörlerini dikkate almayan standart laboratuvar koşulları altında gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle çevre ve atık su ortamları gibi karmaşık ortamlara salınan NP’lerin bu ortamlardaki davranışları laboratuvar ortamından farklı olabilmektedir.
Keywords : Nanopartikül, Nano teknoloji, Toksisite, Suda yaşayan canlılar