Roma İnancında Ev Kültleri ve Mezarlardaki Naiskoslu Nişler Üzerine Bir Öneri

Authors : Tuna AKÇAY

Pages : 75-106

Doi:10.26650/anar.2019.22.651105

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2020-01-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Roma dünyasında ritüellerinin uygulandığı mekan ya da alanlar da çeşitlilik göstermekte, tapınaklar, sunaklar, meydanlar, açık hava ritüel alanları, mezarlıkların yanısıra evlerde de ritüeller gerçekleştirilmektedir. Evlerdeki ritüellerin uygulanmasında iki farklı anlayış söz konusudur. Bunlardan ilki, evde devletin tanımladığı ve kabul ettiği kültlere bağlı olan ritüellerin gerçekleştirilmesidir. Diğeri ise paterfamilias’ın bir rahip görevi üstlenerek, ailenin kendine has kültleri kapsamındaki ritüellerin aile bireylerince yerine getirilmesinden oluşmaktadır. Her iki durumda da “ev”, bu ritüellerin uygulanışı sırasında dışarıdan müdahale edilemeyen ve yönetilemeyen bir kült yeri, aynı zamanda korunan bir alandır. Evlerde gerçekleştirilen ritüellerde lares, genius ve dii penates kültleri ve ona dair ritüel pratikleri ön plana çıkmakta, bu kültlerin uygulama biçimlerindeki farklılıklar ve benzerlikler çalışmamızda ele alınmaktadır. Konu, arkeolojik veriler ve antik kaynakların sağladıkları bilgiler bağlamında değerlendirilmekte; Roma evlerinde ritüellerin nerelerde gerçekleştiği konusuna da değinilmektedir. Özellikle larariumlar, başta Pompeii olmak üzere önemli Roma kentlerindeki örnekleriyle tanıtılmaktadır. Ayrıca, bir öneri olarak Olba’daki tapınak cepheli kaya mezarı örnek gösterilerek mezar odalarındaki naiskoslu nişlerin de aslında birer lararium’u temsil etmekte olabileceği önerilmektedir.
Keywords : Ev Kültleri, Lares, Genius, Dii Penates, Lararium