Ksenophanes’in Tanrı Anlayışı

Authors : Nurdane ŞİMŞEK

Pages : 65-81

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2019-04-17

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk çağ Yunan filozofları arasında hiç şüphesiz en tartışmalı isimlerden biri olan Ksenophanes, antropomorfik tanrı tasavvurlarına getirdiği eleştirililerle tanınmıştır. Ksenophanes, tanrıların doğasını araştıran böylelikle tanrı kavramının araştırmalarını felsefenin alanına sokan ilk düşünür olarak karşımıza çıkmıştır. Araştırmalarında felsefi ve teolojik düşüncelerin bir araya gelmesi Antik Yunan’dan günümüze birçok düşünürün ilgisini çekmiştir. Ksenophanes’in ilgi çeken bu eleştirileri bir takım soruları beraberinde getirmiştir. Ksenophanes’in tanrıların insani özelliklerine yönelik eleştirileri tanrıların çokluğuna yönelik bir eleştiriyi de içermekte midir? Bu soruya bağlı olarak Ksenophanes nasıl bir tanrı anlayışı ya da tanrılar düzeni ortaya koymuştur? Kimi düşünürler Ksenophanes’in tektanrıcı bir tanrı fikri sunduğunu düşünürken kimi düşünürler panteist olduğunu ileri sürmüşlerdir. Kimi düşünürler de Ksenophanes’in hala çoktanrılı düşünceyi devam ettirdiğini iddia etmişlerdir. Bu makale Ksenophanes’in tanrı anlayışı bu sorular ışığında tektanrıcı, çoktanrıcı ve tümtanrıcı bağlamlarda tartışacaktır. 
Keywords : Ksenophanes, tanrı, tektanrıcılık, çoktanrıcılık