Milletlerarası Yatırım Tahkiminde Karşı Davalar

Authors : İnci ATAMAN FİGANMEŞE

Pages : 1659-1708

View : 13 | Download : 17

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Saluka davası kapsamında verilmiş yetki kararıyla ev sahibi devletlerin ‘Yatırım Teşvik ve Koruma Sözleşmelerinde insert ignore into journalissuearticles values(YTKS’lerde);’ yer alan tahkim klozlarına istinat etmek suretiyle karşı dava açma olanağına sahip oldukları teorik olarak ortaya konmuş olsa da, karşı davaların hükme bağlanabilmesinin tâbi olduğu yetki ve kabul edilebilirlik şartlarının yerine gelmiş olup olmadığının belirlenmesinde nasıl bir anlayışın tatbiki gerektiği konusunda henüz netleşmiş standartlar oluşturulamamıştır. Meselâ karşı davanın, tarafların tahkim rızasının kapsamı içinde olup olmadığının belirlenmesi konusunda ağırlıklı olarak YTKS’de yer alan tahkim klozunun kapsamından yola çıkılmış olunsa da, bazı hakemler, yatırmcının tahkim davası açmakla ev sahibi devletin açacağı karşı davaları da tahkim rızasının kapsamına dahil etmiş kabul edilmesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Diğer yandan, YTKS’ler genellikle yatırımcıya yükümlülük getirmediklerinden, ev sahibi devletler yatırımcının ancak mahallî hukuku veya aralarındaki sözleşmeyi ihlâl etmiş olduğunu ileri sürmeleri mümkündür; ev sahibi devletlerin YTKS hükümleri dışında kalan bu ihlâllere dayanmak suretiyle karşı dava açıp açamayacaklarına ilişkin olarak son dönemde verilmiş az sayıdaki karar dışında net bir cevap ortaya konmamıştır. Kabul edilebilirlik şartını teşkil eden, karşı dava ile asıl dava arasında bağlantı bulunması şartı bakımından, çoğunlukla asıl dava ile karşı dava arasında “hukukî bağlantı” bulunması aranmışsa da, “vakıalar bakımından bağlantı” bulunmasının yeterli olacağına karar verilmiş olan tahkim davaları da bulunmaktadır.         
Keywords : Karşı Dava, Asıl Dava, Yetki, Kabul Edilebilirlik, ICSID Konvansiyonunun 46 maddesi, Bağlantı, Tahkim İradesi, Mahallî Hukuk, Saluka, Urbaser, Roussalis, Vestey