Einstein`ın Görelilik Teorisini Türkiye`ye Tanıtanlar (I): Mehmed Refik Fenmen ve Kerim Erim

Authors : Meltem AKBAŞ

Pages : 29-60

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2003-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Albert Einstein insert ignore into journalissuearticles values(1879-1955);, özel görelilik teorisinin esaslarını ilk defa 1905 yılında Annalen der Physik adlı dergide yayınladığı “Zur Elektrodynamik bewegter Körper” insert ignore into journalissuearticles values(Hareket eden cisimlerin elektrodinamiği üzerine); başlıklı makalesiyle1 açıklamıştır. Genel görelilik teorisini ise, on yılı aşkın süren çalışmalarının neticesinde, yine aynı dergide “Grundlagen der allgemeinen Relativitätstheorie” insert ignore into journalissuearticles values(Genel Görelilik Teorisinin Esasları); adıyla yayınlanmıştır. 2 Teori, başlangıçta, yalnızca bilim adamlarından oluşan sınırlı bir çevrede tartışılmakta iken, 1919 yılı güneş tutulması sırasında, genel görelilik teorisinin üç öngörüsünden biri olan “ışığın büyük bir kütle çekim alanından geçerken büküleceği” varsayımını destekleyen gözlemsel verilerin elde edilmesi, teorinin dünya çapında tanınmasına sebep olmuştur. Bilim çevrelerini aşarak, toplumun da ilgisini kazanan teorinin, çeşitli ülkelere nasıl girdiği, bu ülkelerin bilim çevrelerince nasıl karşılandığı, benimsenip benimsenmediği, çokça araştırılan bir konu olmuştur. Ancak görelilik teorisinin Türkiye’ye girişi üzerine bilindiği kadarıyla daha önce çalışılmamıştır. Bu makalede, 1920 ile 1930 yılları arasında, görelilik teorisinin Türkiye’de tanınmasına ve tartışılmasına öncülük eden bilim adamlarından Kerim Erim’in insert ignore into journalissuearticles values(1894-1952); ve Mehmet Refik Fenmen’in insert ignore into journalissuearticles values(1882-1951); çalışmaları incelenecektir.3 Teori üzerine yazıları bulunan Hüsnü Hamid Sayman’ın insert ignore into journalissuearticles values(1890-1975); çalışmaları, ikinci bir makalede ele alınacaktır. 
Keywords :