Çocuk ve Ergenlere Yönelik Affetme Müdahaleleri: Sistematik Gözden Geçirme

Authors : Esra ASICI

Pages : 429-457

Doi:10.26650/SP2018-0041

View : 15 | Download : 4

Publication Date : 2019-12-24

Article Type : Review Paper

Abstract :Pozitif ruh sağlığı anlayışının popülerlik kazanmasıyla birlikte; affetme kavramı, psikoloji ve ruh sağlığı alanında çalışan pek çok araştırmacının dikkatini çekmiş ve affetmeyle ilişkisi olan değişkenleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilen çalışmalar oldukça artış göstermiştir. Affetmenin psikolojik sağlığın göstergesi olan değişkenlerle ilişkisinin ortaya konulmasıyla birlikte, bireylerin affetme konusundaki bilgi, beceri ve olumlu tutumlarını arttırmaya yönelik çalışmalar da önem kazanmıştır. Bu araştırmada, affetmeyi temel alan grup müdahalelerinin etkililiğinin sistematik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda; Wiley Online Library, Taylor and Francis, Springer Link, Scopus, Science Direct, Sage Journals, EBSCOhost ve TR Dizin veri tabanlarında, “affetme müdahalesi”, “affetme grubu”, “affetme terapisi”, “affetme eğitimi” ve “affetme programı” terimleri aracılığıyla, 2010-2019 yılları arasında yayımlanan Türkçe ve İngilizce araştırma makaleleri taranmıştır. Yapılan tarama sonucunda ulaşılan 529 makale PRISMA rehberi ve bu araştırma için belirlenen seçim kriterleri doğrultusunda değerlendirilerek, kriterleri karşılayan 6 makale araştırma kapsamına alınmıştır. Seçilen makaleler araştırma grubu, araştırmanın deseni, uygulanan grup müdahalesinin özellikleri, kullanılan ölçme araçları ve müdahalenin etkililiği açısından incelenmiştir. Bulgulara göre, incelenen tüm affetme müdahaleleri katılımcıların affetme konusunda bilgi ve becerilerinin artmasında ve affetmeye ilişkin olumlu bir tutum geliştirmelerinde etkili olmuştur. Ayrıca, seçilen çalışmalarda uygulanan affetme müdahalelerinin öfke, depresyon ve anksiyetenin azalmasına; empati, umut ve yaşam doyumunun da artmasına katkı sağladığı görülmüştür. Özellikle de affetmenin süreç modelini temel alan grup müdahalelerinin olumlu sonuçlar ürettiği belirlenmiştir. Sonuç olarak, çocuk ve ergenlere yönelik olarak gerçekleştirilen affetme müdahalelerinin, affetmeyi arttırdığı ve psikolojik sağlığı olumlu yönde etkilediği söylenebilir. Elde edilen sonuçlar ışığında, önleyici ve müdahale edici psikolojik danışma hizmetlerinin bir bölümü olarak çocuk ve ergenlere yönelik affetme müdahalelerinin okullarda kullanılması önerilmektedir. 
Keywords : Affetme, affetme müdahalesi, sistematik gözden geçirme, çocuk, ergen