Filyasyon Ekibi Çalışanlarının Anlatımıyla COVID-19 Pandemisi

Authors : Esengül Kaya, Meral Geziciyalçın

Pages : 322-348

Doi:10.26650/SP2023-1367146

View : 10 | Download : 13

Publication Date : 2024-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada COVID-19 pandemisinde sahada görev alan filyasyon ekiplerinin anlatımlarına odaklanılmıştır. Pandemi döneminde insan davranışlarını anlamaya yönelik çok sayıda araştırma gerçekleştirilmiş olsa da filyasyon ekiplerinde görev almış kişilerle yapılmış çalışmalara pek rastlanmamaktadır. Oysa bu kişiler, alınan önlemlere yönelik tepkileri doğrudan gözlemleme olanağına sahip olmuşlardır. Dolayısıyla, filyasyon ekibi çalışanlarının konuyla ilgili deneyimlerini betimlemek, araştırmacıların özellikle pandeminin ilk yılında ulaşamadığı, sahada olgunun nasıl deneyimlendiğini anlamak ve gelecekte alınacak önlemlerin iyileştirilmesi açısından önemlidir. Bu motivasyonla gerçekleştirilen çalışmada, araştırmanın amacı doğrultusunda filyasyon görevinde bulunan hemşire, sağlık memuru ve ebelerden oluşan 12 sağlık personeliyle (Ort yaş= 43,SS= 6.98; 6 kadın) görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler 2021 yılı Mayıs-Haziran ayları içinde tamamlanmıştır. Katılımcılara ulaşırken ölçüt örnekleme yöntemi (filyasyon ekibinde yer alma) kullanılmıştır. Görüşmelerde katılımcılardan filyasyon boyunca karşılaştıkları durumları, yaşadıkları zorlukları ve yaptıkları gözlemleri anlatmaları istenmiştir. Görüşmelerin tamamı deşifre edildikten sonra elde edilen metinler, tematik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen 140 kod, 22 alt tema altında toplanmıştır. Bu alt temaların yeniden yorumlanması ve sınıflanmasının ardından toplam dokuz üst tema elde edilmiştir. Bunlar bilişsel süreçler (bilgi sahibi olma, bilişsel önyargılar, komplo teorilerine inanç, risk algısı), deneyimler (hastalığı deneyimleme, belirsizliğe alışma, sosyal dışlanmaya maruz kalma, cinsiyet farkları), olumsuz duygular, güven duyma, ahlaki süreçler, alınan tedbirlere uyma (bilinçlilik, ekonomik koşullar), filyasyon görevi (örgütsel güvensizlik, filyasyon görevinin zorluğu), mekânsal etmenler (ev ortamında risk algısı, yaşanılan yerin özelliği) ve kültürel etmenler (kültürel normlar, kültürel ritüeller) temaları olup önlemlere uyma davranışının bireysel, durumsal ve kültürel yönlerine işaret etmektedir. Tümevarımsal bir çıkarım yapıldığında, bu çalışmada elde edilen temaların Kültür x Kişi x Durum yaklaşımıyla örtüştüğü görülmüştür. Söz konusu temalar, alan yazındaki ilgili bulgular çerçevesinde tartışılmıştır.
Keywords : Pandemi, filyasyon ekibi, uyma, kültürel etmenler, bireysel farklar