Mazeret Bulma Eğilimi İle Özsaygı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Mazeret Bulma Eğilimi Başarısızlık Durumunda Özsaygıyı Korur Mu? Başlangıçtaki Özsaygı Düzeyinin Rolü

Authors : Pınar Elmas, Serap Akfırat

Pages : 17-34

View : 14 | Download : 13

Publication Date : 2014-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmalar, performanslarının değerlendirileceği önemli durumlardan hemen önce bireylerin kendi ürettikleri davranışsal engellerin ya da sözel mazeretlerin başarısızlık durumunda özsaygıyı koruduğunu, öte yandan kronikleşmiş ya da alışkanlık halini almış mazeret bulma eğiliminin uzun vadede özsaygıyı azalttığını göstermektedir. Bazı çalışmalar davranışsal kendini engelleme ya da sözel mazeret bulma stratejilerinin özsaygı koruma işlevinin, özsaygının başlangıç seviyesine bağlı olduğuna işaret etmektedir; ancak diğer araştırmalara göre bu işlev başlangıçtaki özsaygı düzeyinden bağımsızdır. Bu çalışmada performansın değerlendirileceği önemli durumlardan hemen önce üretilen davranışsal engellerin ya da sözel mazeretlerin değil de, bir kişisel yatkınlık olarak mazeret bulma eğiliminin özsaygı ile ilişkisi incelenmektedir. Özellikle, mazeret bulma eğiliminin başarısızlık durumunda özsaygıdaki azalmayı engelleyip engellemediği; mazeret bulma eğiliminin özsaygı koruma işlevinin, bireylerin başlangıçtaki özsaygı düzeylerine bağlı olup olmadığı soruları araştırılmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda, üniversite öğrencileri arasında bir anket çalışması insert ignore into journalissuearticles values(N = 335); ve bir deneysel çalışma insert ignore into journalissuearticles values(N = 98); yürütülmüştür. Anket çalışmasının sonuçlarına göre mazeret bulma eğilimi ile özsaygı arasında olumsuz bir ilişki vardır. Deneysel çalışmanın bulguları, mazeret bulma eğiliminin, başarısızlık durumunda özsaygıdaki azalmayı, başlangıçta özsaygısı düşük olan katılımcılar için değil, başlangıçta özsaygısı yüksek olan katılımcılar için engellediğini göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Mazeret bulma eğilimi, Özsaygı, Benlik koruma
Keywords : Mazeret bulma eğilimi, Özsaygı, Benlik koruma