Bazı sedatif ve anestezik aromatik bitki yağlarının gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss, L.) kan parametreleri üzerine etkileri

Authors : Mehmet Fuat GÜLHAN

Pages : 471-482

Doi:10.25092/baunfbed.418533

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2018-07-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, geleneksel tıpta sedatif ve anestezik etkileri olduğu bilinen alıç (Crataegus monogyna), limon otu (Melissa officinalis), haşhaş (Papaver somniferum), biberiye (Rosmarinus officinalis)’ den elde edilen yağların 96 saat ve 25 mg/L konsantrasyonda gökkuşağı alabalıklarının kanında (Oncorhynchus mykiss) meydana getirdiği biyokimyasal ve hematolojik değişimler belirlendi. Alıç, limon otu ve haşhaş yağı uygulanan grupların ALT (alanin aminotransferaz), ALP (alkalen fosfataz), AST (aspartat aminotransferaz), LDH (laktat dehidrogenaz), glikoz, kortizol, toplam protein, üre ve kreatinin seviyelerinde kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan önemli artışlar (P<0.05), toplam kolesterol, trigliserid, sodyum, potasyum ve demir seviyelerinde ise önemli azalmalar (P<0.05) tespit edildi. Hematolojik parametrelerde ise alıç ve haşhaş yağı uygulanan balıkların eritrosit, hemoglobin ve hematokrit seviyelerinde kontrole göre anlamlı artışlar (P<0.05), lökosit değerinde ise azalma (P<0.05) belirlendi. Biyokimyasal ve hematolojik sonuçlar, literatürde balık anestezisinde doğal ajan olarak sıkça kullanılan karanfil yağının 25-50 mg/L konsantrasyonu ile yapılan çalışmalarda elde edilen kan parametreleri ile karşılaştırıldığında, alıç, haşhaş ve limon otunun da sedasyon ve anestezi için kullanılabileceğini ortaya koymuştur. Bu yüzden sentetik anestezikler yerine doğal anestezikler olarak 25 mg/L konsantrasyonda 96 saat uygulanan alıç, haşhaş ve limon otu yağının balıkların fizyolojik fonksiyonlarının düzenlenmesinde alternatif bir antioksidan takviyesi olarak kullanılabileceği ve onları tüketen organizmaların sağlığına da olumlu katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir. 
Keywords : Crataegus monogyna, Melissa officinalis, Papaver somniferum, Rosmarinus officinalis, Rainbow trout, Sedatif etki, anestezik etki