Otomotiv endüstrisinde kullanılan DP450 ve DP800 saçlarında deformasyon hızının ve haddeleme yönünün çekme özelliklerine etkisi

Authors : Hakan AYDIN, Oğuz TUNCEL, Muzaffer KARPUZ, Özgür AYDIN

Pages : 323-335

Doi:10.25092/baunfbed.547191

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2019-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Çift fazlı DP (Dual Fazlı) çelikleri otomotiv sanayinde en çok tercih edilen çelik gruplarındandır. Kullanımları sırasında bu çeliklerin yükleme yönüne göre hadde yönü ve deformasyon hızı son derece önem arz etmektedir. Bu çalışmada, DP450 ve DP800 çift fazlı çeliklerinde deformasyon hızı ve haddeleme yönüne bağlı olarak çekme sonuçları incelenmiştir. Deneysel çalışmalarda, haddeleme yönünün çekme ekseniyle yaptığı açılar 0°, 45° ve 90°, deformasyon hızları 2.4x10-4, 2.4x10-3, 2.4x10-2 ve 1.2x10-1 s-1 olarak belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar göstermiştir ki, DP450 ve DP800 çeliklerinde deformasyon hızının çekme özellikleri üzerindeki etkisi hadde yönü etkisinden daha fazla olmuştur. Her iki çelikte de deformasyon hızı artışı ile akma ve çekme mukavemeti değerleri artmış, kopma uzaması değerleri ise önemli ölçüde düşmüştür. Ayrıca, her iki çelikte de deformasyon hızının akma mukavemeti üzerindeki etkisi çekme mukavemeti üzerindeki etkisinden daha fazla olmuştur. DP800 çeliğinde deformasyon hızı ile mukavemet artış oranı DP450 çeliğine nazaran daha düşük kalırken, kopma uzaması düşüş oranı ise daha fazla olmuştur. Hadde yönünün etkisine bakıldığında ise, DP450 ve DP800 çeliklerinde 45° hadde yönünde nispeten daha yüksek mukavemet değerleri gözlenirken aynı hadde yönünde daha düşük uzama değerleri elde edilmiştir. 
Keywords : DP450 çeliği, DP800 çeliği, hadde yönü, deformasyon hızı, çekme özellikleri