TUCBS Veri standartları kullanılarak su kaynakları yönetimi değerlendirmesi

Authors : Bilge Bingül, Elvan Bengi, Zeynep Tutkal, Alper Altunsoy, Talha Aksoy

Pages : 1-18

Doi:10.25092/baunfbed.1196881

View : 270 | Download : 154

Publication Date : 2024-01-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Su, canlılar için vazgeçilmez bir kaynaktır ve doğada sınırlı miktarda bulunmaktadır. Son yıllardaki hızlı nüfus artışına paralel olarak gelişen sanayi ve tarımsal faaliyetlerle birlikte su kaynaklarının aşırı kullanımı da artmıştır. Buna ek olarak, küresel iklim değişikliğinin, kuraklığın artmasına ve yüzey suları ile yeraltısularının beslenmesinde azalmaya yol açtığı gözlemlenmektedir. Tatlı suyun sınırlı olması, gerektiğinde yeterli miktarda tahsis edilememesi ya da taşkın ve sel gibi durumlarda fazla suyla karşılaşılması, su kaynaklarının doğru yönetiminin ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bir ülkedeki su güvenliği, su kaynaklarının verimli kullanımı ve sürdürülebilirliğiyle doğrudan ilişkilidir. Bu araştırmada, su kaynakları yönetiminde önemli olan üç inceleme başlığı belirlenmiştir: yağış-akış ilişkisi analizleri, taşkın analizleri ve hidrojeolojik analizler. Araştırmanın amacı, bu analizlerde yaygın olarak kullanılan yöntemlerin belirlenmesi, temel coğrafi verilerin beklenen zamansal çözünürlüklerinin tespit edilmesi, ayrıca bu verilerin Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS) veri standartlarına uygunluğunun araştırılmasıdır. Çalışma sonucunda, TUCBS veri standartlarının su kaynakları yönetiminde kullanılan birçok temel veri standardını karşıladığı, ancak zamansal çözünürlük bilgisinin standartlar içerisinde yer almadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma, su kaynakları yönetiminde veri standartlarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için önemli bir adım atmayı hedefleyerek, sürdürülebilir su kaynakları yönetimi alanında önemli bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bir ülkedeki su güvenliği, su kaynaklarının verimli kullanımı ve sürdürülebilirliğiyle doğrudan ilişkilidir. Bu araştırmada, su kaynakları yönetiminde önemli olan üç inceleme başlığı belirlenmiştir: yağış-akış ilişkisi analizleri, taşkın analizleri ve hidrojeolojik analizler. Araştırmanın amacı, bu analizlerde yaygın olarak kullanılan yöntemlerin belirlenmesi, temel coğrafi verilerin beklenen zamansal çözünürlüklerinin tespit edilmesi, ayrıca bu verilerin Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi (TUCBS) veri standartlarına uygunluğunun araştırılmasıdır. Çalışma sonucunda, TUCBS veri standartlarının su kaynakları yönetiminde kullanılan birçok temel veri standardını karşıladığı, ancak zamansal çözünürlük bilgisinin standartlar içerisinde yer almadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma, su kaynakları yönetiminde veri standartlarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için önemli bir adım atmayı hedefleyerek, sürdürülebilir su kaynakları yönetimi alanında önemli bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Keywords : CBS, veri standartları, su kaynakları yönetimi, TUCBS, INSPIRE