Eminönü/Hocapaşa Safvetî Tekkesi

Authors : Nuri Seçgin

Pages : 149-186

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2016-03-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Ziver Paşa’nın Asar-ı Ziver Paşa Divan ve Münşeat adlı eserindeki tarih beytine göre 1845 yılında inşa edilen Safvetî Tekkesi, İstanbul’daki önemli Halidî dergâhlarından biridir. Nakşibendiye Tarikatı’nın bir kolu olan Halidîlik 19. yüzyılda Mevlâna Halid Bağdadî tarafından kurulmuş olup, dönemin sosyal ve politik dalgalanmalarına yön veren etkin bir tavır sergilemiştir. Ayrıca, Halidî şeyhleri hakkında yayılan birtakım söylentiler ve dışarıya kapalı ayinlerin toplumda yarattığı şüphe kimi zaman Osmanlı yönetiminin engelleme ve sürgünlerine neden olurken, kimi zaman da özellikle II. Abdülhamid döneminin pan-İslamist politikalarına hizmet eden tutumları nedeniyle desteklenmişlerdir. 1926 yılında tarikat faaliyetlerinin sona ermesinin ardından farklı işlevlerle kullanılan Safvetî Tekkesi’nin plan ve mimari özelliklerinde kapsamlı değişiklikler ve kayıplar meydan gelmiştir. Ancak, mütevazi ölçekte bir külliye özelliği gösteren Safveti Tekkesi’nin Vakıfl ar Genel Müdürlüğü Arşivi’ndeki vakfi ye kaydına göre; mescid, kütüphane, hamam, mutfak, ahır, meşruta, abdesthane vb. yapı veya birimleri barındırdığı anlaşılmaktadır.
Keywords : Tekke, Safvetî Musâ Paşa, Halidî, Meşruta, Hocapaşa