1950 öncesi Sürrealizm ve Müzik İlişkisi: Anlaşmazlıklar ve Yakınlaşmalar

Authors : Bilge Evrim AYDOĞAN

Pages : 21-43

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1924 yılında şiirde devrimsel bir hareket olarak ortaya çıkan Sürrealizm, kısa sürede ilgisini resim, heykel, fotoğraf, mimari ve sinema gibi farklı disiplinlere yöneltse de temellerini dayandırdığı Sembolizm ve Dada’nın aksine müzikle arasına bilinçli bir mesafe koymuştur. Ancak bu duruş, 1930’ların sonuna doğru akımda yaşanan çözülme ve ardından Breton da dahil olmak üzere Salvador Dali, Max Ernst, André Masson gibi sanatçıların savaş nedeniyle Amerika’daki geçirdiği sürgün yıllarında yön değiştirmiştir. 1950 sonrası, Sürrealizm ile müzik arasındaki ilişkinin giderek belirginleşmeye başladığı dönemdir. Özellikle caz müziği ve müzikteki post-modern uygulamalar, sürrealist düşüncenin müzikteki yansıması olarak değerlendirilmektedir. Bu makale, hakkında az sayıda çalışma bulunan 1950 öncesine, Sürrealizm ile müzik ilişkisinin daha belirsiz kaldığı bir döneme odaklanmaktadır. Öncelikle sürrealist hareketin müziğe karşı negatif duruşunun nedenleri tartışılmış; bunun karşısında kendini sürrealist düşünceye yakın hisseden ve müziğinde sürrealist unsurlar barındıran bestecilere yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise dizisel müzik ve raslamsallığa giden yolda müzikteki gelişmelerin sürrealist düşünceye hangi noktalarda yakınlaştığı İlhan Usmanbaş’ın Dali’den Üç Resim insert ignore into journalissuearticles values(1952-1955); örneği üzerinden incelenmiştir.
Keywords : Sürrealizm, Dizisel müzik, İlhan Usmanbaş, Daliden Üç Resim