Edirne/Keşan Çamlıca (Grabuna) Köyü’nde Kırsal Mimari ve Koruma Sorunları

Authors : Tahsin Aykut ÇETİNMAKAS, Tülay CANITEZ

Pages : 124-162

View : 49 | Download : 41

Publication Date : 2023-09-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Edirne Keşan İlçesi’ne bağlı Çamlıca Köyü, geçmişte Grabuna olarak bilinen eski bir Rum yerleşimidir. Mübadele sonrasında köydeki Rum nüfus ile Batı Trakya Türkleri yer değiştirmiş, yerleşimdeki konutlara Türkler yerleştirilerek kırsal yaşam kültürü günümüze kadar sürdürülmüştür. Günümüzde geleneksel doku içindeki tescilli yapılar arasında müze işlevi ile kullanılan bir ilkokul, sinema, papaz evi, Roma köprüsü ve 3 adet konut bulunmakta; 23 konutun da tescil çalışmaları devam etmektedir. Yerleşimdeki geleneksel konutlar; tek veya iki katlı, moloz taş duvarlı, dış ya da iç sofalı plana sahip yapılar olup, sofaların yaşam alanı olmaktan ziyade geçiş alanı olarak biçimlendiği görülmektedir. Tek katlı konutların hemen bitişiklerinde ya da avlu içerisinde tarım ürünleri için depolar bulunmakta, İki katlı konutlarda ise alt kat depolama, üst kat yaşam alanı olarak kullanılmaktadır. Günümüzde, eğitim ve iş olanaklarının kısıtlılığının köyden kente göçe neden olduğu, terk edilen konutların yıkılma/yok olma sürecine girdiği, kullanıcıların da konutlara niteliksiz onarımlar yaptıkları görülmektedir. Bu nedenle; risk altında bulunan geleneksel yapıları belgelemek, güncel yaşam koşullarına uygun hale getirilerek özgün nitelikleri ile korunmaları için kriterler belirlemek ve aynı zamanda sosyal ve ekonomik yaşamın da iyileştirilerek sürdürülebilmesi için öneriler geliştirmek büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmada, Çamlıca Köyü’nün genel yerleşim özellikleri incelenmiş; işlev, kullanım, strüktür ve özgünlük durumlarına ilişkin analiz paftaları hazırlanmıştır. Geleneksel konutlar fotoğraflarla belgelenmiş, yerinde ölçme ve gözlem yöntemleri ile mimari nitelikleri tespit edilmiş, plan, cephe ve strüktür özellikleri araştırılmıştır. Yerleşim dokusunun, geleneksel yapıların ve yaşamın bütünleşik olarak sürdürülmesi için turizmin de araç olarak kullanıldığı öneriler geliştirilmiştir.
Keywords : Keşan, Çamlıca Köyü, Kırsal Mimari Miras, Geleneksel Konut, Koruma