GÖZETİM TOPLUMUNUN GÜMÜMÜZ TÜKETİM DİNAMİKLERİ BAĞLAMINDA YENİDEN YORUMLANMASINA İLİŞKİN BİR İNCELEME

Authors : Barbaros SÖNMEZ

Pages : 262-284

Doi:10.18094/si.53498

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2016-01-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Ezelden beri insanlar, kontrol altında tutmak, gözlemlemek ve denetlemek gibi çeşitli amaçlarla diğerlerine bakmışlardır. Monarşilerin yıkılmasıyla başlayan ve küreselleşme olarak adlandırılan yeni dünya düzeni ile devam eden siyasal, ekonomik ve kültürel süreçlere, bilişim teknolojilerinde yaşanan baş döndürücü gelişmeler de eklenince; günümüzde, günlük hayatın tamamını kapsayan ticari amaçlı bir gözetim sistemi ortaya çıkmıştır. Tüketicinin özel hayatından elde edilen gözetim bilgisi, tüketim düzeninin üretimi ve yeniden üretimi için kullanılmaktadır. Bu makalede gözetim olgusunun geçirdiği dönüşüm, tüketim dinamikleri bağlamında ele alınmıştır. Bu amaçla, öncelikle sosyolojide yer alan temel gözetim yaklaşımları, çalışmanın amacı doğrultusunda sınıflandırılmış, sonra, gözetim uygulamaları tarihsel olarak takip edilerek kırılma noktalarının gözetim olgusuna etkisi tüketim bağlamında değerlendirilmiştir. İnceleme kapsamında altı temel paradigma tespit edilmiştir. Gözetimin “çoğunluğun” tercihlerini tespit etmedeki insert ignore into journalissuearticles values(görmedeki); artan başarısı ile birleşen sermayenin daha çok kar elde etme arzusu neticesinde, daha çok bireye hitap eden mal ve hizmetlerin piyasaya sürüldüğü ve daha çok bireyin de bu mal ve hizmetleri almaya yönlendirildiği sonucuna varılmıştır. Çoğunluğun tercihlerini ve çok satmayı yücelten bu yaklaşım; tüketen bireyleri, tüketim sınıfları bağlamında ve değişik düzeylerde birbirine benzetmekte ve aynı ürünün müşterisi yapmaktadır.
Keywords : Gözetim, Tüketici, Gözetim Bilgisi, Big Data, Pazar Araştırması, Bireyin Aynılaştırılması