Türkiye’de Cumhuriyet Vatandaşının İnşasında Basın

Authors : Faruk TEMEL

Pages : 409-437

Doi:10.18094/josc.699352

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2020-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, siyasal ve toplumsal alanda yaşanan devrimlerin içselleştirilmesi sürecinde ideal bir vatandaş oluşturulması girişimi, cumhuriyet kadrolarının önemli bir problemi olarak gözükmektedir. 1930’a kadar devletin ve 1930 sonrası vatandaşın dönüştürülmesi bağlamında değerlendirebileceğimiz erken cumhuriyet döneminin ikinci yarısında, ideal vatandaşın oluşturulmasına çaba harcanmıştır. Bu çerçevede eğitim kurumları, Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu ve Halkevleri gibi ideoloji üreten ve ideolojiyi yerleştiren önemli kültürel unsurlar tesis edilmiş, bu kurumların en önemli destekçisi de basın olmuştur. Bu bağlamda, basın araçlarının cumhuriyetin ideal vatandaşını oluşturma sürecindeki rolü çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, ideal vatandaş oluşturma sürecinde gazetelerin, resmi ideolojinin tesisi ve bireysel/toplumsal inşası bağlamında nasıl konumlandığının tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, 1944-1945 yıllarında Burdur’da yayımlanan Yeşil Burdur gazetesi, içerik analizi tekniğiyle incelenmiş, elde edilen veriler doğrultusunda tek parti iktidarında vatandaş inşası betimlenmiştir. Yeşil Burdur gazetesi içeriklerinin incelenmesi doğrultusunda elde edilen bulgular, gazetenin resmi ideolojiyi ve ideal vatandaşı tesis ederken köşe yazılarını etkin biçimde kullandığını ve köşe yazılarının resmi ideolojinin tesisine yönelik olmakla birlikte, yoğunluklu biçimde birey-cemiyet hayatına odaklanan içerikler sunduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords : cumhuriyet vatandaşı, Tek Parti Dönemi, Basın, Yeşil Burdur Gazetesi