ORHON YAZITLARINDA KİŞİ ADI VE UNVAN ÜZERİNE

Authors : Osman TÜRK

Pages : 261-273

Doi:10.17498/kdeniz.804780

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinin takip edilebilen en eski yazılı belgelerinden olan Orhon Yazıtları; Türk edebiyatı, tarihi, kültürü ve sosyal yaşantısı hakkında bilgi veren yazıtlardır. Türklük biliminin bilimsel olarak kabul edilip ve yayılması temel olarak Moğolistan’da yer alan Göktürk yazıtların keşfi ile başlamıştır. Yazıtların çözümlenmesinden sonra Türk kültürü hakkındaki bilgilere varılmıştır. Bu yazılı belgeler özellikle Türk dilinin değerlerini ve yaşadığı dönemlerini belgeleme bakımından değerlidir. Bu sebeple yazıtların keşfedilişinden günümüze kadar yazıtlarla ile ilgili yüzlerce çalışma yapılmıştır. Çalışmada, Orhon yazıtlarında yer alan kişi adı ve unvanlar incelenmeye alınmıştır. Yapılan araştırma, Orhon yazıtlarından insert ignore into journalissuearticles values(Köl Tegin, Bilge Kağan, Tonyukuk, Ongi, Küli Çor); oluşmaktadır. Çalışmada, yaklaşık olarak bin üç yüz yıllık tarihi derinliği olan yazıtlardaki söz varlığının ortak unsurlarını incelenmiştir. Böylece Türk dilinin ilk yazılı örneklerinden yola çıkarak eserde kullanılan kişi adı, unvan ve unvan niteleyicilerin kullanımına dair cümle içerisinde tespiti yapılıp belirtilmeye çalışılmıştır. Temel kaynak olarak Prof. Dr. Erhan Aydın’ın Orhon Yazıtları kitabı esas alınarak bu çalışma yapılmıştır.
Keywords : Orhon yazıtları, Eski Türkçe, Unvan, Kişi adı