OSMANLI SAVUNMA VE LOJİSTİK SİSTEMLERİ BAĞLAMINDA 1828-29 SAVAŞININ OKUNMASI

Authors : Levent Küçük

Pages : 1-14

Doi:10.17498/kdeniz.1558407

View : 23 | Download : 23

Publication Date : 2024-12-10

Article Type : Research Paper

Abstract :XIX. yüzyıl Osmanlı Rus savaşlarında belirleyici olan unsur sadece Osmanlı ordularının modernize edilemeyişi ve askeri teknolojilerini yenilemeyişi değildir. Aynı zamanda Rus ordularının da teknik, taktik ve psikolojik harp unsurları bakımından kendilerini geliştirmiş olmalarıdır. 1768-74 savaşı sonrası imzalanan Küçük Kaynarca barışı ile Rusların Karadeniz ve Kafkasya bölgesine olan ilgisinin giderek bir stratejiye dönüştüğü bilinmektedir. Özellikle Karadeniz’in doğu kıyılarında elde ettiği üstünlükler sonucu Kafkasya siyasetinde daha başat bir rol üstlenmeleri kaçınılmaz olmuştur. Bu süreçte özellikle güney Kafkasya’daki iki Müslüman devlet olan İran ve Osmanlı’ya karşı elde ettiği iki önemli zafer ile bölgenin hâkim aktörü konumunu güçlendirmiştir. Rusların güney Kafkasya bölgesindeki hâkimiyetlerini perçinleyecek olan 1828-29 savaşı daha sonraki 1855-56 ve 1877-78 savaşları için de mihenk taşı mahiyeti arz etmektedir. Bu çalışmada askeri tarih çalışmaları kapsamında 1828-29 savaşının Osmanlı savunma ve lojistik sistemleri çerçevesinde değerlendirilmesi yapılacaktır. Osmanlı savunma anlayışının değişim ve dönüşüm içerisine girdiği bu dönemde müstahkem kale ve mevkilerin savunma kabiliyetlerinin artırılmasına yönelik girişimlerden daha ziyade askeri harcamaların lojistik ve tedarik unsurlarına yönelmesinin savaşların seyrine nasıl yön verdiği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ayrıca mevcut literatürde vurgulanan Rus ordularının stratejik üstünlük ve doğru taktikler ile Osmanlı ordusuna üstünlük kurduğu tezinin eleştirisi yapılacaktır. Kür ve Aras vadilerini mevcut kale ve sabit mevzilerle müdafaa etmenin zorluğundan dolayı mı? Rusların süratli ve baskın tipi manevralara daha çok yöneldiği sorularına cevap aranacaktır. Bu doğrultuda Osmanlı Arşiv kayıtları arasında bulunan ve 1828 savaşı öncesinde Ahıska kalesi ve çevresindeki kalelerin tamir ve teçhiz edilmesine yönelik hazırlanmış keşif defterleri üzerinden Anadolu’nun giriş kapısı konumunda olan vadinin elde tutulması için belirlenmiş stratejinin anlaşılması planlanmaktadır.
Keywords : Güney Kafkasya, Ahıska, Kale Tamiri, Savunma ve Lojistik