Türkiye’de Ses –Manzarası– Çalışmaları

Authors : Hasan Baran Firat

Pages : 1-12

Doi:10.26650/CONS2023-1323799

View : 54 | Download : 77

Publication Date : 2023-12-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, tarih, müzikoloji, mimarlık, şehir planlama ve psikoloji gibi alanlarda önemli etkileri olan soundscape kavramını ve bu kavram etrafında gelişen bilimsel/sanatsal alanı ulusal ölçekte değerlendirmeyi amaçlamaktadır. R. Murray Schafer’a atfedilen soundscape kavramı, ortaya çıktığı 1970’li yıllardan bu yana çeşitli dönüşümler geçirmiş, çeşitli alanlarda farklı karşılıklar bulmuştur. Ancak Türkiye’de söz konusu çalışmaların kurumsal bir yapıdan ya da bilimsel bir öncülükten mahrum kalması, bu geçişlerin yer yer etkileşimlerden uzak ve birbirinden habersiz gerçekleşmesine neden olmuştur. Görsel merkezli modern dünyanın bir eleştirisi olarak okunabilecek ses manzarası, her türlü nesne ve kavramı ses algısı üzerinden anlamlandırmaya odaklanır. Her ne kadar Schafer kavramın babası veya entelektüel kurucusu olarak anılsa da sese yönelik bu farkındalığın köklerini paralel gelişen farklı disiplinlerde aramak daha doğru olacaktır. Bu makale, ses manzarası kavramının çeşitli alanlarda nasıl çalışıldığı, disiplinler arası farklı yaklaşımları, paralellikleri ve geçişleri keşfetmeyi amaçlamaktadır. Türkçe literatüre dayanan bu çalışma, soundscape kavramının Türkiye’deki entelektüel yolculuğuna kısa bir bakış sunmaktadır.
Keywords : Ses çalışmaları, ses manzarası, duyusal tasarım