Müzikte Tekrarın İcrası: Performansla Yaratılan Bilişsel ve Estetik Etkiler

Authors : Ferhat Çayli

Pages : 72-82

Doi:10.26650/CONS2023-1358070

View : 42 | Download : 43

Publication Date : 2023-12-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Tekrar, müziğin temel yapı taşlarından biri olup, müzikal yapıyı, algıyı, kavrayışı ve estetik deneyimi derinden şekillendirme gücüne sahiptir. Ancak icra pratiği açısından, tekrarın sunduğu yorumlama olanaklarına hak ettiği kadar ilgi gösterilmediği anlaşılmaktadır. Bu makale, müzikteki tekrar olgusunun özellikle yorumculuk açısından taşıdığı önemi ve potansiyeli vurgulamak amacıyla yazılmıştır. Güncel literatürdeki bulgu ve tartışmaların incelendiği bu çalışmada tekrar olgusu müzik performansı ekseninde ele alınmış ve tartışmalar, özellikle eser içi tekrarların yorumu ile sınırlandırılmıştır. Makalede, müzikal bir pasajın yinelenmesi sırasında ortaya çıkabilecek olası farklılaşmaları yaratan üç temel parametre (mikro-zamanlama, dinamikler ve artikülasyon tercihleri) üzerine odaklanılmaktadır. Bu doğrultuda, güncel literatürdeki performans analizi çalışmaları ve çeşitli bilişsel araştırmalar mercek altına alınmış, icracıların tekrar olgusuna nasıl yaklaştıkları ve tekrarlayan pasajları nasıl yorumladıkları tartışılmış, söz konusu yorum tercihlerinin dinleyiciler üzerindeki bilişsel etkileri ve eserin algılanışını şekillendiren estetik etkileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak tekrarın, icra sanatında çoğu zaman fark edilmeyen bir potansiyele sahip olduğu; bu potansiyelin değerlendirilmesinin ise daha etkili yorumların üretilmesini sağlayacağı savunulmaktadır.
Keywords : Tekrar, müzik performansı ve yorumculuk, müzik psikolojisi