Don Giovanni Operasında Commedia Dell’arte Etkileri

Authors : Furkan Aktakka

Pages : 616-630

Doi:10.26650/CONS2024-1509765

View : 20 | Download : 39

Publication Date : 2024-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma; librettosunu Lorenzo da Ponte’nin yazdığı ve W.A. Mozart’ın bestelediği Don Giovanni operasını ve bu operanın üzerindeki commedia dell’arte etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında İspanyol Altın Çağı yazarı Gabriel Téllez’in (Tirso de Molina) El burlador de Sevilla y convidado de piedra eserinde ortaya çıkan Don Juan figürünün tarihsel süreci İtalyan halk tiyatrosu geleneği commedia dell’arte etkileri bağlamında incelemekte ve Don Juan figürü üzerindeki commedia dell’arte etkilerinin Don Giovanni operasına yansımaları ortaya konulmaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemi olan kaynak tarama metodu bağlamında yapılmıştır. Bu bağlamda Don Juan, commedia dell’arte, Don Giovanni kavramları ve bu kavramların birbirleriyle etkileşimlerinin incelendiği Türkçe ve İngilizce metinler taranmıştır. Araştırma sonucunda tarihsel süreç boyunca Don Juan figürünü konu alan kimi yorumlamaların doğrudan; kimilerinin ise dolaylı olarak commedia dell’arte etkileşimleri taşıdıkları tespit edilmiştir. Don Giovanni operası özelinde incelendiğinde, eserde yer alan Leporello karakterinin, commedia dell’arte etkisini doğrudan ortaya koyan komik hizmetçi arketipinin bir yansıması olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte operada yer alan kılık değiştirme, mandolin eşliğinde serenat yapılması ve lazzi benzeri küçük komik repliklerin kullanılması gibi unsurlar da commedia dell’arte’nin doğrudan etkilerini ortaya koymaktadır.
Keywords : Don Giovanni, Don Juan, commedia dell’arte