Mersin Olgunlaşma Enstitüsünde Üretilen Anahtarlıklarda Türk Motiflerinin İncelenmesi

Authors : Gözde Sönmeztürk, Tecelli Aydın Görgülü, Sevim Işbilir

Pages : 61-71

Doi:10.59127/kulmira.1292819

View : 176 | Download : 171

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanoğlunun ayırt edici özelliklerinin başında sanat gelmektedir. Kültürün önemli bir yapı taşı olan sanat; dil, ses, renk gibi araçlarla kültürden kültüre farklı biçimlerde ifade edilen ve ifade ettiği toplumun geleneklerinden izler taşıyan bir etkinliktir. Türklerde geleneksel el sanatları bu etkinliğin en başında gelmektedir. Geleneksel el sanatlarını Türk toplumu için ayırt edici ve özel kılan şey, kullanılan motiflerdir. Motifler, Türk süsleme sanatının temel unsurlarından biri olarak Orta Asya’dan Anadolu’ya gelinceye dek zenginleşerek günümüze kadar ulaşmıştır. Anadolu’nun sevincini, kederini, inancını ve sanatını yansıtan; anlamları ile sessiz bir iletişim unsuru olan Türk motifleri bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, Türk motiflerinin Mersin Olgunlaşma Enstitüsünde günlük kullanım eşyası olan anahtarlıklara yansımalarını incelemektir. Araştırmada literatür tarama, atölye çalışması ve gözlemi, ustalarla görüşme ve katalog oluşturma modelleri kullanılmıştır. Atölyede yirmi iki adet yapılmış anahtarlıklardan on tanesinin Türk motifi ile süslendiği görülmüş ve çalışma on adet anahtarlıkla sınırlandırılmıştır. Mersin Olgunlaşma Enstitüsünde üretilen anahtarlıklarda bitkisel, hayvansal, doğadan ilham alınan, insan yapısı şekillerinden ilham alınan ve insan giysi ve takılarından ilham alınan motiflerin kullanıldığı görülmüştür. Bu motif türlerinde rastlanan pıtrak, suyolu, eli belinde, küpe, göz, bukağı, koçboynuzu ve akrep motiflerinin anlamları anahtarlıklar üzerindeki görünümleri incelenmiştir.
Keywords : Türk Motifleri, Kültür, sanat, geleneksel el sanatları, Türk motifler