Arthur Schopenhauer’ın İsteme Felsefesi: Varoluşsal Bir Esaret Trajedisinin Ana Hatları

Authors : Emre Öztürk

Pages : 696-712

Doi:10.11616/asbi.1586020

View : 20 | Download : 24

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, isteme kavramının Schopenhauer felsefesinde ne kadar mühim bir yerde olduğunu gösterme ve bu eksenden hareketle Schopenhauer felsefesinin içsel gerilimlerine dair genel bir bilgi verme amacına yöneliktir. Schopenhauer’ın isteme felsefesini boydan boya kat eden bir esaret trajedisi, onun ahlaki ve estetik kurtuluş senaryoları karşısında yaratıcı bir gerilim hattı sergiler. Makalede Schopenhauer’ın felsefesinin öne çıkan tezlerine bu gerilim ışığında yaklaşılmaktadır. Bu bağlamda, öncelikle Schopenhauer’da istemenin nasıl oluşturulduğu Immanuel Kant’ın epistemolojisinden hareketle ortaya konmaya çalışılmıştır. Burada istemenin ana karakteri belirlenerek varoluşun neresinde konumlandırıldığı; etkinliği, aktifliği, yapabilirliği ve yaratabilirliği sorgulanmıştır. Daha sonra, istemenin dünyayı açıklamada Schopenhauer felsefesine tayin ettiği tema, dünyayı istemenin bir tezahürü olarak gören Schopenhauer felsefesinden örneklerle gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. Son olarak, Schopenhauer’ın öncüllerinden çıkan kurtuluş çarelerinin ne derecede idealize edilip pratik edilebileceği tartışılarak Schopenhauer felsefesinin özgün kazanımları gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords : İsteme, kendinde şey, varoluşsal esaret, asketik kurtuluş, estetik kurtuluş.