BİR BALKAN TOPLULUĞU OLARAK POMAKLAR VE KİMLİK ALGILAMALARINDA TÜRKLÜK BULGULARI

Authors : Ahmet GÜNŞEN

Pages : 35-54

View : 19 | Download : 15

Publication Date : 2013-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Balkanlar coğrafyasında, Pomaklar kadar kimliklerini koruma adına âdeta ateşte pişerek yeşeren bir başka topluluk yoktur. Onların kendilerini ne  şekilde algıladıklarına bakılmaksızın, yaşadıkları ülkelerde Müslümanlaştırılmış  Bulgar, Müslümanlaştırılmış  Yunan, Müslümanlaştırılmış  Makedon, Müslümanlaştırılmış  Sırp vb. kabul edilen ve üzerlerinde bin bir baskı, zulüm ve asimilasyon politikaları uygulanmış  olan Pomaklar, maalesef bugün de bu çağ  dışı uygulamaların girdabında çırpınmaktadır.  Yaşadıkları ülkelerde Pomak, Torbeş, Goralı vb. adlarla anılan bu topluluk, esas itibarıyla Müslümandır ve kendilerini Türk kabul ederler. Bu sebeple, yüzyıllarla ifade edilen bir süreçte, kimliklerine dönük her türlü baskı, işkence ve politikalara direnerek Müslüman Türk kimliğinden vazgeçmeyen, vazgeçirilemeyen bu topluluğun tarihinde ve kültürel kodlarında Türklük unsurlarını aramak ve bunları bilimsel ölçütlerle ortaya koymak, insani ve bilimsel bir zorunluluktur. Algı, her  şeyden önce bir birey veya toplumun birikimleri, mensubiyet şuuru ve kültürel kimliği ile ilgili olduğuna göre, Pomak topluluklarına bu açılardan bakmak gerekir. Pomakların kimlik algılamalarındaki Türklük unsurları somut örneklerle ortaya konulabilirse, onların ısrarla niye “Türk” vurgusu yaptıkları da kolayca anlaşılabilecektir. Bu çalışmada, etnik anlamda üzerlerinde fırtınalar koparılan Pomak, Goralı, Torbeş vb. adlarla anılan topluluğun toplumsal ve kolektif hafızası demek olan doğum, ölüm, evlilik, yemek kültürü vb. gelenek ve göreneklerinin Türkiye ve Orta Asya Türklüğü ile olan paralelliklere dikkat çekilecektir. Böylece, onlara atfedilen Müslümanlaştırılmış Bulgar, Yunan, Makedon ve Sırp iddialarının ne kadar havada kaldığı görülecek, buna karşılık Türklükleri, Türk tarih ve kültür dairesine ait oldukları görüşü güçlenecektir.
Keywords : Pomak, Goralı, Torbeş, Balkanlar, Türk, Bulgar, Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Kosova, Kimlik